Hoe het klinkt (zo klinkt het)

Wakker wordend

1.
Onderweg van Amsterdam naar de Middellandse Zee logeerden we in het dorp Couchey in Bourgondië. We werden daar de volgende morgen heel vroeg gewekt door een haan.
M., wakker wordend, moest lachen om die uitslover van een haan.

2.
Op het Franse platteland zijn de duiven slank. Ze zijn mooi van vorm en hun koeren klinkt helder en kort als een mededeling. Amsterdamse duiven klinken als rochelaars (hetzelfde geldt voor duiven uit Nice).

3.
"Zullen we vrienden worden?"
"Over mijn lijk." 

4.
Op de snelweg tussen het Bourgondische dorp Couchey en de Middellandse Zee kwamen we terecht in een lange kijkfile¹. Het was warm (het was heet).
We draaiden de raampjes van de auto open en het rook heerlijk naar het zuiden.
Naar pijnbomen, cipressen, lavendel, sinaasappelbomen, citroenbomen, oleanders, bougainvillea en naar palmbomen met hun vuile baarden.

¹ Wikipedia: "Een kijkfile is een file die is ontstaan doordat weggebruikers uit nieuwsgierigheid afremmen en kijken naar een gebeurtenis – een ongeval of een kettingbotsing – die meestal op de andere rijbaan heeft plaatsgevonden."

We lagen op het strand

M. met zuidelijke hoed

We lagen op het strand in Antibes.
Het zand was zo wit en zacht, het leek wel vogelkooizand (vroeger had ik een vogel).
De zee probeerde op het strand te komen, maar dat lukte steeds niet.
M. was ervan overtuigd dat de acteur Leonardo di Caprio naast ons lag te zonnen en ze ging een beetje met hem flirten (de strandmens is vredelievend).
We lagen in de schaduw onder twee parasols.
Onze huiden verbrandden niettemin.
‘s Avonds barstte een hevig onweer los.
Onze tent was een dun trommelvlies tussen ons en de donderende wereld.

Het bestaat niet meer

Sinaasappelboom in Nice

Nice is een stad met een zekere grandeur.
Door de kleuren van de huizen heeft de stad een zachte gloed die doet denken aan Odessa. Nou ja, aan beschrijvingen van Odessa (door Konstantin Paustovski).
We hadden de auto toevallig in de Rue Rossini geparkeerd.
In die straat woonde Friedrich Nietzsche aan het einde van de negentiende eeuw!
Hij woonde daar in een pension. We gingen het pension zoeken, maar het is verdwenen.
Ça n’existe plus.

J’existe.

De Route du Soleil is schitterend. Van het noorden naar het zuiden van Frankrijk is de Route du Soleil geel van brem. Het geel van de bloeiende brem is tegelijk donker, verzonken (bijna duister) én lichtgevend. Ter hoogte van Avignon had iemand groot en netjes en zonder uitroepteken (maar mét een punt) op een viaduct over de snelweg geschreven:

In Grasse ruikt alles lekker

We zijn in Grasse, de Zuid-Franse parfumstad.
We, dat zijn M. en ik.
Ik dacht dat Grasse een horizontale stad was, liggend in een vallei aan een rivier, maar het is een verticale stad, gebouwd tegen de flank van een berg.
In Grasse ruikt alles lekker, zelfs de parkeergarage. Dit regelt de zeer rijke heer Fragonard, parfumeur. Het kan niet zo zijn dat het stinkt in Grasse.
We waren ook heel even in de kathedraal van Grasse. Wat een horrorkabinet. En dat in zo’n mooie, geurige stad!

Wij komen meer aan de weet door te dansen dan door te denken

1.
"Ons vermogen om gelijkenissen te zien is een zwak rudiment van de overweldigende drang om gelijksoortig te worden" – Elias Canetti

2.
"Ons wezen ligt niet vast. Wij kunnen ons transformeren tot wat wij maar willen. Wij zijn magiërs en kameleons" – Pico della Mirandola

3.
"De kunstenaar verandert zich in alles wat hij ziet en wat hij wil zijn" – Novalis

4.
"In de muziek is de onmiddellijke prikkeling van de spieren steeds meer naar de achtergrond gedrongen. De mens bootst niet meer alles na wat hij voelt en hij beeldt het ook niet meer lijfelijk uit (in de dans). Niettemin is dat de eigenlijke dionysische toestand" – Friedrich Nietzsche 

5.
"Kennis die we verwerven door het dionysische vermogen (door vereenzelviging) is dieper dan kennis die we verwerven door de socratische logica (door afstand en objectiviteit)" – Friedrich Nietzsche¹

6.
Met andere woorden: wij komen meer aan de weet door te dansen dan door te denken.   

Alle bovenstaande citaten (behalve de laatste) komen uit het mooie essay De jacht op Proteus van Piet Meeuse (De Bezige Bij, 1992). Het zijn niet allemaal precies letterlijke citaten. Maar ik heb ze zo teruggevonden in oude aantekeningen en ze passen prima bij de auteurs aan wie ze hier worden toegeschreven.

Ik ben een dier

Dier

Ik ben veranderd.
Ik rook geen sigaretten meer.
Ik drink geen alcohol meer.
Ik denk andere gedachten.
Ik voel andere gevoelens.
Het lijkt of ik ben opgegeten.
Ik ben een dier.
Ook ben ik één met de wereld.
 

[Wordt vervolgd]

Over afdwalen

Ik zag een cruiseschip ontmeren¹ aan de Veemkade. Ik zette de pas erin om het grote schip te zien keren midden op het IJ.

Ik snelde over de Verbindingsdam die vol stond met fluitekruid. A.'s moeder zei: "Van de ene op de andere dag is er overal fluitekruid, en van de ene op de ander dag is het straks ook weer verdwenen."

a
Je moet fluitekruid niet verwarren met bereklauw.
Overal lag knisperige iepensneeuw, ook wel iepenconfetti genoemd.

En voort, langs de Hut op Kippenpoten. Zo noemde S. vroeger het hutje halverwege de trap aan de achterkant van het voormalige Havenarbeidsreservegebouw op het Java-eiland.

Zie je, dat hutje staat op kippenpoten!
Ken je De Hut op Kippenpoten (Baba Yaga) uit Moussorgski's Schilderijententoonstelling?
Moet je horen:

Maar waar had ik het ook weer over?

¹ Het juiste maar ongebruikelijke woord ontmeren betekent: het losmaken (en wegvaren) van een schip. Het omgekeerde is afmeren of aanleggen (het vastmaken van een schip aan de kade of aan een boei). Aanmeren is volgens sommigen een onjuiste samenstelling van afmeren en aanleggen. Maar volgens anderen, waaronder het gezaghebbende Genootschap Onze Taal, zijn aanmeren en afmeren allebei goed. In scheepvaartkringen is meren de gebruikelijke term. In het Binnenvaarpolitiereglement (bijvoorbeeld) komen de woorden afmeren, aanmeren en ontmeren niet voor.

P. heeft een nieuwe baan

Links de afscheidsbos van P.'s oude werk, rechts
de welkomsbos van zijn nieuwe werk

Deze oorlog duurde vijf jaar, acht maanden en zeven dagen

The Second World War

Ik was bij J. op bezoek.
Ik was in zijn atelier aan de overkant van het water.
J. gaf me Churchill's zesdelige werk The Second World War uit de bibliotheek van zijn vader.
Churchill begon al aan het werk in 1940 en hij nam zich voor een heldenrol te spelen in de oorlog die hij ging beschrijven. 
J. verpakte de Tweede Wereldoorlog zorgvuldig in mooi dun papier.

Hoe wereldgeschiedenis ontstaat

Oostenrijks-Hongaars cavalerie-eskadron aan het Russische
front in de Eerste Wereldoorlog, augustus 1914

"(....) Ulrich¹ herinnerde zich een ervaring uit zijn tijd als militair: het eskadron² rijdt in rijen van twee en men laat bevel doorgeven oefenen, waarbij een zachtjes uitgesproken bevel van de een naar de ander wordt doorgegeven; wordt er nu vooraan bevolen: 'De wachtmeester moet voorop rijden', dan komt er achteraan uit: 'Acht ritmeesters tegelijk voor de kop schieten' of iets in die geest. Op diezelfde manier ontstaat ook wereldgeschiedenis (....)."³

¹ De hoofdpersoon uit Robert Musils roman Der Mann ohne Eigenschaften
² Een tactische eenheid bij de cavalerie
³ Uit: Robert Musil / De man zonder eigenschappen, Eerste boek, tweede deel (Insgelijks geschiedt), hoofdstuk 83: Insgelijks geschiedt of waarom wordt geschiedenis niet bedacht? / Meulenhoff 1988 / vertaling Ingeborg Lesener / p. 469

Ik was in de war

Rondom de tennisvelden in Madrid zag ik reclamezuiltjes van het kledingmerk Pedro del Hierro.
Ik dacht dat dit Peter van Gisteren betekende.
Maar het Spaanse woord hierro betekent niet gisteren.¹
Het betekent ijzer.
En dus staat er op die zuiltjes: Peter van IJzer (IJzeren Peter).
Dat klinkt beter dan Peter van Gisteren, of niet?
"Het klinkt allebei goed," zei A.

¹ Ik was in de war met het Franse woord hier.

Over het belang van nette kleren

M'n bruine leren schoenen

In verband met die kleine ingreep van twee jaar geleden moet ik twee keer per jaar naar de dokter, om te laten controleren of alles in orde is.
Ik doe dan m'n zeer nette kleren aan:
– m'n bruine leren schoenen;
– m'n donkerblauwe sokken;
– m'n lichtbruine linnen broek
   (waarover al zoveel te doen is
   geweest);
– een nieuw wit T-shirt met een
   V-hals;
– m'n witte linnen overhemd
   (gestreken).
Ook scheer ik me zorgvuldig, zo nodig niet alleen m'n "driedaagse baard" maar ook m'n hoofdhaar.
En ik neem een nieuw mondkapje mee, nog in het cellofaan.
Zo gekleed en verzorgd ben ik goed gedefinieerd, en daardoor onkwetsbaar en onsterfelijk.
Dit is het belang van nette kleren (en van goede definities).

De kleine perzik staat ook zonder eigenaar in bloei

1.
Volgens Diodoros van Sicilië stond er boven de ingang van de bibliotheek van de tempel van farao Ramses II: "Plaats van zorg voor de ziel" (ψυχῆς ἰατρείον). 

2.
Na lang oefenen kan ik me eindelijk een droom voornemen.

3.
Ik was niet als een pijl, rillend van energie op weg naar mijn bestemming (de roos).

4.
Hij neemt zich niets voor en hij herinnert zich zijn mislukkingen noch zijn successen.

5.
Iedereen beschuldigt iedereen ervan het doosje bonbons leeg gegeten te hebben. 

6.
Hij is beslist geen ruziemaker. Hij is juist altijd op zoek naar geestverwanten. Omdat die niet te vinden zijn heeft hij altijd ruzie. 

7.
Gogols Avonden op een dorp bij Dykanka heeft hij niet gelezen, noch − om maar wat te noemen − Yuan Mei's Afschuw van de ouderdom. Hoe kan hij dan zo vol afkeuring praten over Rusland en China?

8.
Ik zei iets over M.'s jurkje (ik zei dat het misschien wat te bloot was). M. beriep zich op haar vrijheid van kledingsuiting. 

9.
Er is een tijd geweest dat wij elkaar niet kenden. 

10.
"De kleine perzik staat ook zonder eigenaar in bloei" − Uit het gedicht Een dorp aan de Huai na de oorlog, door Dai Fugu, 12-13de eeuw.¹

11.
Een ei is wit of bruin, al naar gelang de kleur van de lellen van de kip. 

¹ De Huai is een grote Chinese rivier tussen de Gele Rivier en de Yangtze. Hier het hele gedicht:

                       Een dorp aan de Huai na de oorlog

                       De kleine perzik staat ook zonder eigenaar in bloei -
                       De mist, het gras, zo onbegrensd en dan de ochtendkraaien!
                       Rond oude putten, her en der, een ingestorte erfmuur:
                       Dat waren vroeger stuk voor stuk de huizen van de mensen.

Zigeuners en hockey, hockey en zigeuners

Botic kijkt om in Madrid

Gisteren zag ik Botic van de Zandschulp spelen, de tennisser. Hij speelde tegen de Spanjaard Pablo Careño Busta en hij won. Het was in Madrid.
Niet eerder zag ik een Nederlandse tennisser zo goed spelen als Botic van de Zandschulp. Zijn naam is niet makkelijk uit te spreken.
Hij speelt in kleding waar een wiel op staat. Op zijn petje, op zijn T-shirt en op zijn broek staat het wiel. Ik denk tenminste dat het een wiel is. Of is het een bloem?
Wiel of bloem?
Bloem of wiel?
Het is het logo van het hockeykledingmerk The Indian Maharadja. Waarom speelt de tennisser in hockeykleding?¹
Ik heb meteen een T-shirt en een broek van The Indian Maharadja besteld. Degenen met wie ik tennis zullen jaloers zijn. Wat geeft het dat het hockeykleding is!
Dat wiel of die bloem staat trouwens ook op de vlag van India en op de vlag van de zigeuners.
Zigeuners en hockey.
Hockey en zigeuners.

¹ Stanislas Wawrinka speelde z'n beste wedstrijden in z'n pyjama.

Korte excursie naar het rijk van de moraal

Zonsondergang boven Kiev

Wat een wonderlijke en persistente verwarring heerst er toch over joden en nazi's in de Russisch-Oekraïense oorlog.
De Russische minister van Defensie Lavrov zei vandaag in de Italiaanse media: "Het feit dat president Zelenski joods is betekent niet dat Oekraïne niet nazistisch is."
Wat is er aan de hand in Oekraïne (behalve dat het er oorlog is)?
Hoe komt het dat het na-oorlogse morele schema daar tekenen van liquefactie¹ begint te vertonen?
Interessante tijden voor een moralist!
In het Oekraïense morele tumult lijkt alles te draaien om het zogenoemde Azovbataljon.
Hier zijn enkele opzienbarende dingen die Wikipedia te melden heeft over het bataljon:
1) Het is een extreem-rechts, anti-Russisch paramilitair bataljon onder leiding van de white supremacist Andriy Biletski.
2) Het wordt gefinancierd door de joodse oligarch Igor Kolomoyski, een goede kennis of vriend van president Zelenski.²
3) Er vechten joodse manschappen in mee.
4) In het vaandel van het bataljon prijkt het nazistische symbool van de wolfsklem. 
Klopt dit allemaal? En zo ja, wat heeft het te betekenen? Had minister Lavrov misschien toch een beetje gelijk?
Dat is te onderzoeken (het zou niet de eerste keer zijn in de comédie humaine van de geschiedenis dat vijanden vrienden worden).

¹ In de geologie betekent liquefactie het vloeibaar worden van de grond door een aardbeving. 
² De extreemrechtse en extreem gewelddadige pro-Russische Wagnergroep, genoemd naar de favoriete componist van Hitler en geleid door de joodse Jevgeni Prigozjin, is daarmee de Russische tegenhanger én het Russische spiegelbeeld van het Azovbataljon.