Weet je wel tegen wie je het hebt?

M. (39) was boos op me.
"Weet je wel tegen wie je het hebt?" zei ik.
"Nou?" zei M..
"Tegen een Hollands Hoogtepunt."





Op de foto: Dutch Heights (met een voorwoord van collega-hoogtepunt Robbert Dijkgraaf)

Over stijl

"In matters of great importance, it's not sincerity that counts but style."
Wat een mooie uitspraak van Oscar Wilde. Echt een bonmot.
Het is alleen niet waar.
Juister zou zijn geweest: "In matters of great importance it's not style that counts but sincerity."
Maar dan is het geen bonmot meer.

's Nachts wandelden we naar de dorpskerk

Ezeltje

We waren op kerstavond bij familie in een dorpje bij Deventer.
Om twaalf uur 's nachts wandelden we naar de dorpskerk.
Daar was een grote kerststal met een echte kameel, een echte ezel en het kindeke Jezus. 
De ezel en de kameel en ook het kindeke Jezus leken uitgeput en ontdaan.
We kregen het idee dat ze seksueel misbruikt waren door de plaatselijke clerus.

We zijn nu eenmaal van anderen afhankelijk

Oráculo manual y arte de prudencia van Baltasar Gracián (1601-1658) is een charmant boek.
Het werd door Theo Kars vertaald als Handorakel en kunst van de voorzichtigheid.
In het boek staan driehonderd voorschriften voor de omgang met mensen. "Dit is nuttig," schrijft Baltasar Gracián, "omdat wij nu eenmaal van anderen afhankelijk zijn. Er bestaan onaangename mensen met wie en zonder wie men niet kan leven. Het is daarom wijs aan hen te wennen, als aan wanstaltigheid, zodat u niet steeds met afschuw wordt vervuld."
Baltasar Gracián is amoreel, cynisch en opportunistisch. Maar niet van nature, zoals Niccolò Machiavelli. Hij is door schade en schande wijs geworden, en je voelt aan al zijn formuleringen dat hij dit eigenlijk betreurt.
We moeten onszelf beschermen tegen de kwade bedoelingen en de domheid van anderen. Maar we zijn het aan onszelf verplicht om dit op een zo elegant mogelijke manier te doen: "Niet doorgaan voor een berekenend mens, ook al kan men zonder berekening niet leven. Men kan beter voor voorzichtig dan listig worden aangezien."

Row row row your boat

M'n eerste pianoboek

Het liedje Row row row your boat komt uit het eerste pianoleerboek voor kinderen van John Thompson.
Het is een raar liedje, vind ik.
Het zou goed passen in een film van David Lynch of Alfred Hitchcock.
Terwijl het zo'n onschuldig liedje is.

Het kruispunt bood een nette en ordelijke aanblik

Rood stoplicht

Het was half tien in de avond. Halverwege het zebrapad tussen het Concertgebouw en het Museumplein stonden twee politieagenten te controleren of iedereen zich wel netjes aan de verkeersregels hield. Ze waren de opvallendste figuren in de wijde omgeving. Ze droegen fluorescerende gele vesten met fel oplichtende witte strepen op de borst en op de rug.
Het geel en wit van hun vesten en het rood van het voetgangersstoplicht, fel als een mistlamp, kon niemand ontgaan. Vandaar dat iedereen braaf stond te wachten, hoewel er geen auto's of trams aankwamen.
Het kruispunt bood een aanblik van ongewone ordelijkheid en netheid.
Maar een paar jongens, druk in gesprek en met een gezamenlijke joint zo groot als een tuba, naderden het zebrapad, liepen door het rood en botsten al pratend en rokend zowat tegen de twee agenten op. Ik kon goed horen wat de agenten zeiden en die jongens moesten gewoon steun zoeken bij elkaar om niet op de grond te vallen van het lachen. En ze konden zichzelf helemaal niet meer in bedwang houden toen de agenten iets begonnen te vertellen over het belang van verkeersregels. En je snapt wel dat het totaal onhoudbaar werd allemaal toen de bonnenboekjes tevoorschijn kwamen.
"Naam?"

Over leeuwen

Circusdirecteur Henk van der Meijden zei vandaag het volgende in De Telegraaf. Hij zei: "Bestraffing werkt niet bij leeuwen."

Over kippen

De Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen werkt sinds 1998 aan een kruisingsprogramma van kippen uit alle delen van de wereld. Vanmechelen wil de universele kip kweken, een geweldig idioot plan genaamd The Cosmopolitan Chicken Project.
Ik ga hem uitnodigen voor de KNSM Sociëteit.  

Op de foto: de Bresse kip, founding father van gallus gallus domesticus cosmopoliticus (het toekomstige kosmopolitische kippenras)

Row row row your boat

U komt toch voor uw man?

"Een pakje Winston graag," zei M. (39) tegen het meisje achter de balie van de sigarettenafdeling in Albert Heijn.
"U komt toch voor uw man?" vroeg het meisje. "Die rookt Kent hoor."

Over gebeurtenissen

Weet je wat voor dag het vandaag is?

Gare du Nord

1.
Het Parijse Gare du Nord is ontworpen door de architect Ignace Hittorf. Hij kreeg de opdracht van de president van de Chemin de Fer du Nord James Mayer de Rothschild. 

2.
De bouw duurde vier jaar, van 1861 tot 1865.

3.
Honderdéénendertig jaar na het in gebruik nemen van het station, op 30 november 1996, reed ik er binnen met het plan een tentoonstelling te bezoeken van Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso.
Ik was samen met de kunstschilder E.R. Hij is een groot bewonderaar van Picasso.
We werden op het perron verwelkomd door een mooie vrouw die ons rondleidde door Parijs. 

4.
Vanmorgen bij het wakker worden vroeg die mooie vrouw aan me: "Weet je wat voor dag het vandaag is?"

Dat had ik nooit achter je gezocht

Ik kwam M. tegen bij de Sinterklaasafdeling in de supermarkt. Hij zocht kikkers en muizen van gevulde chocola met gekleurd zilverpapier eromheen, "dezelfde als vroeger."
Hij zei dat hij nogal conservatief was op smaakgebied.
Ik zei dat me dat niet verbaasde, waarop hij zei dat hij het fijner had gevonden als ik had gezegd:
"Jij? Conservatief? Dat had ik nooit achter je gezocht. Ik dacht juist dat je avontuurlijk en experimenteel van aard was."

Over naakt schaken

Rechts: Marcel Duchamp. Op de
achtergrond Het Grote Glas

In 1963 schaakte de kunstenaar Marcel Duchamp tegen een naakte vrouw in een museum in Pasadena, California, Amerika.
Ze zaten naast het eigenaardige kunstwerk La mariée mis à nu par ses célibataires, même (Le Grand Verre), wat betekent: De bruid ontbloot door haar vrijgezellen, zelfs (Het Grote Glas).
Aan dit kunstwerk had Marcel Duchamp tien jaar gewerkt.

Over de tragische oorsprong van de voetnoot

Mijn volgende boek wordt een zeer uitgebreide voetnoot. Anthony Grafton heeft een studie geschreven over de voetnoot, getiteld Die tragischen Ursprünge der deutschen Fußnote (Berlijn 1995).

Geef me een miljoentje

Vandaag hoorde ik M. (10) zachtjes het volgende liedje voor zich uit zingen: 

Sinterklaas kapoentje,
Geef me een miljoentje.
Stort maar op m'n rekening,
Dan krijg jij een
tekening.

Mijn banksaldo laat nog altijd te wensen over

In de vorige eeuw wedde ik met iemand om een fles champagne dat het makkelijker was om miljonair te worden dan om een roman te schrijven.
Wat een bravoure!
De roman kwam af, maar het banksaldo laat nog altijd te wensen over.
Een roman schrijven is dus makkelijker dan miljonair worden.
De prijs van dit inzicht: een fles Pol Roger.

Over het verbranden van boeken

Het verbranden van de schuldboeken was een belangrijk ritueel in prekapitalistische samenlevingen.
Het betekende: het volledig afschrijven van de schuld en het bevrijden van mensen die in schuldslavernij terecht waren gekomen.
De boekverbrandingen waren de redding van die samenlevingen.

Over de moraal

Je kunt ook zeggen dat moralisten, als ze erg gesteld zijn op hun waarden – en dat zijn ze meestal – zich beter niet aan de liefde kunnen wagen.
Dat had het Christendom natuurlijk al begrepen.
Niets is zo gevaarlijk voor het geloof als een potje vrijen.

Over de moraal

Hersenscans van vrijende mannen en vrouwen laten een sterke afname zien van de activiteit in het morele centrum in de hersenen.
Zodra je opgewonden raakt, verlies je je morele kracht en subtiliteit: het morele vuur dooft, er blijven alleen nog een paar kooltjes gloeien in de vuurhaard van goed en kwaad.
Seks – of liefde – is misschien de onschuldigste vorm van immoraliteit (de liefdadigste vorm van gewetenloosheid).

Een dag na het einde en het voortbestaan van de wereld

Mijn boek is nog lang niet af, maar de auteursfoto wel.
Deze foto werd gemaakt op 22 oktober 2011, een dag na het einde en het voortbestaan van de wereld.
De foto werd gemaakt door K.
Hij woont aan de overkant van het water.

Ribollita eet je met een vork

Hiernaast zie je de lekkerste soep die ooit op ons fornuis is bereid, een Toscaanse ribollita.
Nou ja, je ziet de pan. De soep zit erin.¹
Die ribollita is zo stevig dat je 'm met je vork kunt eten (ork, ribollita eet je met een vork).
 

¹ Dit grapje heb ik geleend van de graaf van Saint-Exupéry.

Over de kunst van het belasting betalen

De Chinese kunstenaar Ai Weiwei moet 14,8 miljoen yuan renminbi achterstal-lige belasting betalen aan de Chinese staat. Dat is 1,7 miljoen euro.
Hoe betaalt hij dat?
Bewonderaars van hem vouwen vliegtuigjes van bankbiljetten en gooien die over de muur rondom zijn huis. Als dank krijgen ze een zakje met zonnebloempitten.
Op die manier heeft Ai Weiwei al een derde deel van het aan de staat verschuldigde bedrag ontvangen.
Niet alleen bewonderaars van Ai Weiwei, ook tegenstanders van het Chinese regime vouwen vliegtuigjes van bankbiljetten en gooien die over de muur. Ook zij ontvangen in ruil voor hun bijdrage een zakje zonnebloempitten.
Ik weet niet of Ai Weiwei echte zonnebloempitten in het zakje stopt of de handbeschilderde porseleinen zonnebloempitten waarvan hij er 100 miljoen liet maken in de stad Jingdezhen.

Over parachutespringen

Z. (7): "Ik wilde al parachutespringen toen ik nog in de buik zat."

One inch looks good to us

OF EVER-EVER LAND I SPEAK

(...)
Infinity pleased our parents
One inch looks good to us
(...)

Uit: e.e. cummings / of Ever-Ever Land i speak / Complete Poems 1962

It doesn't exist

1.

Joseph Mitchell (1908) was een succesvolle Amerikaanse schrijver.
Hij schreef vijf boeken.
Hij werkte voor de New Yorker van 1938 tot zijn dood in 1996.
Zijn laatste verhaal voor de New Yorker heette Joe Gould's Secret en verscheen in 1964.
Van 1964 tot 1996 schreef hij niets.
Meer dan dertig jaar lang verscheen hij dagelijks op de redactie van de New Yorker. Hij ging achter zijn typemachine zitten en tikte geen woord. Het is het langste bekende writer's block uit de geschiedenis.

2. 

Joe Gould's Secret ging over een man, Joe Gould, die werkte aan een alomvattend historisch meesterwerk, The Oral History of Our Time. Hij had al negen miljoen woorden, een ontzagwekkend aantal: honderdvijftig boeken van elk driehonderd pagina's.

3. 

Al eerder, in 1942, had Mitchell een verhaal over Joe Gould geschreven. Dat verhaal heette Professor Sea Gull. Gould kon namelijk – naar eigen zeggen – de kreten van zeemeeuwen verstaan en had enkele gedichten van Longfellow in het Meeuws vertaald: "Over het geheel genomen, kan ik u vertellen," zei hij tegen Mitchell, "klinkt Longfellow beter in het Meeuws dan in het Engels."

4. 

Joseph Mitchell kende Joe Gould dus al 22 jaar toen hij in 1964 met hem op bezoek ging bij een New Yorkse uitgever die bereid was om het alomvattende, negen miljoen woorden tellende meesterwerk The Oral History of Our Time te publiceren.
Gould gedroeg zich vreemd tijdens het gesprek, hij gaf ontwijkende antwoorden en was tegendraads. En opeens besefte Mitchell het: "My God," zei hij tegen Gould. "It doesn't exist. There isn't any such thing as The Oral History of Our Time."
Gould ontkende noch bevestigde.
Mitchell in Joe Gould's Secret: "Ik dacht aan de miljoenen boeken die overal ter wereld dag en nacht van de persen rolden en ik vond het bewonderenswaardig dat hij het niet geschreven had."

Over Europa

Premier Papandreou van Griekenland heeft z'n referendum afgeblazen onder druk van Angela Merkel en Nicolas Sarkozy. Dit is een mijlpaal in de politieke geschiedenis van Europa. Voor het eerst heeft een Europese staat zijn soevereiniteit opgegeven zonder oorlog. In het land waar het woord Europa vandaan komt (Ευρώπη), krijgt Europa voor het eerst gestalte.

Op de foto: Les Six Livres de la République, een traktaat van Jean Bodin uit 1576, waarin het begrip souvereiniteit gemunt werd.

Ah, mooi zo

Een zeer jonge Gabriel García
Marquez (hij heeft een jurkje aan)

"'Ik zit tot mijn nek in de stront, maestro.'
'Ah, mooi zo!' antwoordde Alfonso met hetzelfde goede humeur als altijd en met de meest Colombiaanse versregel uit het volkslied: 'Gelukkig is dat het geval met de hele mensheid, die in ketenen zucht.'"




Uit: Gabriel García Marquez / Leven om het te vertellen / Meulenhoff 2005

Het nummer bestaat niet meer

Model 302 Telephone / Henri Dreyfuss

1.
Door de gedichten van Gerrit Achterberg moest ik denken aan mijn vader.
En aan zijn dood bijna twintig jaar geleden en hoe we zijn huis opruimden. 

2.
Mijn vader was een lezer van boeken.
Hij maakte vaak aantekeningen in de boeken.
Sommige aantekeningen schreef hij op losse papiertjes, sommige (met potlood) op de bladzijde.  
Hij had een schuin handschrift.

3.
Vandaag sloeg ik zijn boek met de verzamelde gedichten van Gerrit Achterberg open en er viel een kartonnetje uit met ons telefoonnummer van veertig jaar geleden erop. Het nummer bestaat niet meer (het is verouderd). Als je het toch belt krijg je mij aan de lijn, 13 jaar. Als ik tenminste mag opnemen van mijn moeder.

Mag het licht uit?

De werkkamer van Harry Mulisch wordt een museum.
Er stonden foto's van de werkkamer in de krant.
Op de foto's zijn de lampen aan.
Ik moest denken aan de laatste regel van Gerrit Achterbergs gedicht Antimaterie.
"Om u te vragen of het licht uit kan, de anti-chambre dicht."

Ze wil de hele tijd bij ons zitten

Onze poes is veranderd door de mislukte zwangerschap. Ze is aanhankelijker dan ze ooit geweest is en er is iets vragends in haar gemiauw geslopen: "Miauw?"
Vroeger was het: "Miauw!"
Ze wil de hele tijd bij ons zitten. Dat wilde ze altijd al, maar voorheen was ze niet zo vasthoudend. Ze heeft zelfs een poging ondernomen om op mijn hoofd te gaan zitten. Ik lag te slapen op de bank en ik werd wakker doordat ze pogingen deed om erop te gaan zitten.

Over het victory-teken

... of met de handpalm naar binnen?

Over het victory-teken

Het is me niet duidelijk wat nu eigenlijk de juiste versie is van Churchills Victory-teken. Met de handpalm naar buiten...