Hoe wereldgeschiedenis ontstaat

Oostenrijks-Hongaars cavalerie-eskadron aan het Russische
front in de Eerste Wereldoorlog, augustus 1914

"(....) Ulrich¹ herinnerde zich een ervaring uit zijn tijd als militair: het eskadron² rijdt in rijen van twee en men laat bevel doorgeven oefenen, waarbij een zachtjes uitgesproken bevel van de een naar de ander wordt doorgegeven; wordt er nu vooraan bevolen: 'De wachtmeester moet voorop rijden', dan komt er achteraan uit: 'Acht ritmeesters tegelijk voor de kop schieten' of iets in die geest. Op diezelfde manier ontstaat ook wereldgeschiedenis (....)."³

¹ De hoofdpersoon uit Robert Musils roman Der Mann ohne Eigenschaften
² Een tactische eenheid bij de cavalerie
³ Uit: Robert Musil / De man zonder eigenschappen, Eerste boek, tweede deel (Insgelijks geschiedt), hoofdstuk 83: Insgelijks geschiedt of waarom wordt geschiedenis niet bedacht? / Meulenhoff 1988 / vertaling Ingeborg Lesener / p. 469