Die man zal ver komen

Tuin van de Universiteit van Harvard

Een paar dagen geleden werd de jaarlijkse wereldranglijst van universiteiten gepubliceerd. Van de beste twintig zijn er zestien Amerikaans.
Wat betekent het, dat een land met de zestien beste universiteiten van de wereld geteisterd wordt door onwetendheid, geweld, verslaving, ziekte, paranoia, haat, armoede en verval?
Wie er ook president wordt, de Amerikaanse academische, financiële, politieke, technologische en journalistieke elites¹ zien het monster op zich afkomen dat ze in de afgelopen vijfenzeventig jaar zelf geschapen hebben (je ziet het in hun ogen).
De toestand in Amerika is pre-revolutionair.
Het is denkbaar dat Donald Trump een schaduwregering gaat optuigen als Joe Biden wint.
Zo ongeveer ging het er ook aan toe aan de vooravond van bijvoorbeeld de Franse en de Russische revolutie. Steve Bannon weet dit. Hij is een demagoog. Hij heeft die revoluties bestudeerd. Zijn oproep tot onthoofdingen is een poging de lont in het kruitvat te steken (maar het is nog te vroeg).
Aan de andere kant is het ook denkbaar dat Donald Trump de jaren die hem nog resten rustig gaat golfen. Tenslotte is hij een oude man.
Bovendien gelooft hij lang niet niet alles wat hij zegt (ook hij is een demagoog). Hij is niet te vergelijken met iemand als Maximilien de Robespierre, over wie Mirabeau schreef: "Die man zal ver komen, want hij gelooft alles wat hij zegt ("Cet homme ira loin car il croit tout ce qu'il dit").

¹ Elites zoals bedoeld door de Britse historicus Arnold Toynbee (1889-1975), en niet zoals bedoeld door "angry white men".