Als een mens niet nu en dan soeverein zijn ogen sluit

René Char (1907-1988)

Ik zat te wachten op het boek Woede en mysterie van René Char.
Toen de postbode de straat in kwam liep ik hem alvast tegemoet.
"Is er een boek voor mij bij?" vroeg ik.
Hij keek in zijn postzakken.
"Geen boek," zei hij. "Mag ik misschien vragen welk boek het is waar u zo ongeduldig op wacht?"
"Het is Woede en mysterie van René Char," zei ik.
Waarop hij zei: "Als een mens niet nu en dan soeverein zijn ogen sluit, zal hij tenslotte niet meer zien wat waard is gezien te worden."
Dat was een citaat uit dat boek van Char, zei hij.¹
Ik was onder de indruk.
Hij leek wel een Franse postbode! Over Franse postbodes wordt gezegd dat ze de Franse literatuur kennen als hun broekzak! 

¹ Inmiddels heb ik het boek en het klopt, het is de 59e aantekening uit de reeks Bladen van Hypnos (1943-1944) uit Woede en mysterie (Fureur et mystère).

Over paling

Palingen

1.
Ik stond in de rij bij de visboer.
Ik was bijna aan de beurt.
"Graag drie ons paling," zei een kerel die vóór me in de rij stond.
De visboer woog de paling af op een weegschaal en verpakte hem in papier.
"Dat is dan twintig euro," zei hij.
"Twintig euro, toe maar!" riep die kerel.  

2.
Kerel betekent: grote, moedige, grootmoedige man van eenvoudige afkomst.
Je leest het woord nog zelden.
Zijn er dan soms geen grote, moedige, grootmoedige mannen van eenvoudige afkomst meer?
Is de wereld daarom soms zo van de ratten besnuffeld?

Rode uien, waar zijn jullie?

Rode uien

Ik was in de supermarkt.
Een man zei zachtjes: "Rode uien, waar zijn jullie?"
Een vrouw kwam naar hem toe.
Ze zei: "Neem me niet kwalijk, maar ik hoorde u zeggen: 'Rode uien waar zijn jullie?' Zou het niet mooi zijn als de rode uien nu terug riepen: 'Hier! Hier zijn we!'"
"Ja," zei die man, "dat zou mooi zijn."

Hij stierf als bom (over gisteren)

Granaten ("Speelgoedgranaten")

Er klonken schoten.
Er klonk geschreeuw.
Daarna renden mensen uit de kerk en ze begonnen door de straten te rennen met bloed op hun kleren en bloed op hun gezichten.
De vloer van de kerk was rood van bloed.
De vloer lag bezaaid met doden en met bloederige stukken van het lichaam van degene die de schoten had gelost.
Na het schieten blies hij zich op.
Hij stierf als bom.
Het monotheïsme was gisteren weer bezig.
De islam explodeerde tussen christenen in Syrië.
Het jodendom explodeerde tussen moslims in Gaza.¹
Het christendom explodeerde tussen moslims in Iran.
Beleven wij de ondergang van het monotheïsme of de triomf?
De ontaarding of de voltooiing?
De zwanenzang of het levenslied?
Meer over dit belangwekkende vraagstuk binnenkort op deze blog onder de titel: de biologie van het monotheïsme, een evolutionaire theorie over gewelddadige eenkennigheid of: de bomwording van de mens (homo religiosus bombus).

¹ Het was de 623e dag van de Gazaanse Genocide

Enkele opzienbarende weetjes, vermoedens en zienswijzen

Paardloosheid¹²

1.
"De Matterhorn komt uit Afrika."¹

2.
"Duitsland en Kenia waren nauwelijks van elkaar te onderscheiden."²

3.
"Op een dag zullen de Europeanen misschien besluiten olifanten terug te laten keren naar hun continent."³

4.
"Wolharige mammoeten hadden een klapperventiel waarmee ze hun anus konden bedekken ter bescherming tegen de kou."⁴

5.
"De meeste grotschilderingen [uit de prehistorie] werden vervaardigd door jongeren die niks te doen hadden."⁵

6.
"Drieëntwintigduizend jaar geleden telde de menselijke populatie in Europa naar schatting honderddertigduizend personen."⁶

7.
"Met de komst van het schrift begonnen in Europa de oorlogen en de uitroeiingen."⁷

8.
"'Ik ben van mening dat een gezonde samenleving euthanasie moet aanbieden als de hoogste eer.'"⁸

9.
"'Mijn opleiding is slechts voor korte tijd onderbroken door school.'"⁹

10.
"Er volgden vijfduizend jaar van paardloosheid."¹⁰

11.
"Toen de landbrug naar de gematigde streken van Azië wijd open lag, arriveerden de bomen."¹¹

¹  Uit en vrij naar: Tim Flannery, Europa, de eerste 100 miljoen jaar p. 98-99 (De Matterhorn is een berg in de Alpen)
²  Flannery, a.w., 112
³  Flannery, a.w., 221
⁴  Flannery, a.w., 235
⁵  Flannery, a.w., 245
⁶  Flannery, a.w., 259
⁷  Flannery, a.w., 270
⁸  Flannery, a.w., 272 (Citaat uit een brief van Vere Gordon Childe d.d. 20 oktober 1957)
⁹  Flannery, a.w., 276 (Grapje van de fameuze selfmade paleontologe Dorothea Bate)
¹⁰ Flannery, a.w., 285 (Dat is nog eens wat anders dan honderd jaar eenzaamheid!)
¹¹ Flannery, a.w., 331
¹² Elke foto zonder paard voldoet om paardloosheid in beeld te brengen, maar toch.

Over de wind

Rome²

"De wind gaat naar Italië."¹

 

 

 

 

 

 

 

¹ Uit: het Achtuurjournaal van 2 juni 2025
² Rome is een geweldige stad om in te waaien (het is een eeuwige stad).

Het monotheïsme is weer bezig

Het monotheïsme is weer bezig.
Hoe lang moet homo sapiens nog zuchten onder het vervreemde geweld van christendom, jodendom en islam?
Vervreemd van planeet en soort bedoel ik.
De Rechtopgaande tegen de Eenkennige!

Het was op de 615e dag

Op de 615e dag van de Gazaanse Genocide ging ik naar een museum.
Er stond een lange rij voor de ingang van het museum (het was een museum voor beeldende kunst).
Een prachtig mooi meisje controleerde de kaartjes door ze af te scheuren.
Drie mensen die vóór mij in de rij stonden gaven hun kaartjes aan haar ter controle en afscheuring en ze zeiden tegen haar: 
"Wij komen uit het beste en mooiste land van de wereld."
"O," zei het meisje, "en welk land is dat?"
"Israël," zeiden ze.
Het was op de 615e dag van de Gazaanse Genocide (maar dat zei ik al).

Over engelen

Rainer Maria Rilke de dichter (1875-1926)

Ik zou nog iets schrijven over engelen.
Maar ik weet niet veel over engelen.
Rilke de dichter weet er wel veel van.
Hij schreef over ze (over engelen) in De elegieën van Duino.
Eerst wilde ik de elegieën niet lezen maar dat was een vergissing.
Ze zijn mooi.
Het schone is niets
dan het begin der verschrikking,   
dat wij nog net verdragen,
en wij bewonderen het zo,
omdat het onaangedaan nalaat
ons te vernietigen.¹
Iedere engel is vreeswekkend, zegt Rilke.

¹ Uit: Rainer Maria Rilke / De elegieën van Duino / 2022, uitgeverij IJzer / Vertaling Atze van Wieren

Over epiek en heroïek

Een ballenjongen houdt Jannik Sinner uit de zon

Heb je de wedstrijd gezien?
De wedstrijd tussen de tennissers Carlos Alcaraz en Jannik Sinner bedoel ik.
Wat een wedstrijd.
Hij duurde vijfeneenhalf uur.
De kranten noemden het gevecht: episch.
En ook: heroïsch.
Een tenniswedstrijd kan zo lang duren doordat in de tennissport de winnaar bepaalt wanneer het afgelopen is, en niet de scheidsrechter met zijn fluitje.
Ik weet niet wanneer precies het fluitje zijn intrede deed in de sport, maar met de komst van het fluitje was het met alle epiek en heroïek gedaan!¹  

¹ Later meer over epiek, heroïek en tragiek en het fluitje van de scheids (en de tijd en de dood (en het leven))

Waar waren de honden?

Olifanten kwamen zeventien miljoen jaar geleden naar Europa via Azië. Sabeltandkatten konden jonge olifanten doden. Mogelijk hadden ze een ruwe tong die bedekt was met stekels om spieren van botten te likken zoals leeuwen doen.
Drietenige paarden kwamen elf miljoen jaar geleden naar Europa.
Herten met een vertakt gewei, zwarebottenbre-kende hyena's en snel rennende, hondachtige hyena's waren toen al in Europa.
Maar waar waren de honden?¹

¹ Vrij naar: Tim Flannery / Europa, de eerste honderd miljoen jaar p.122-127

Doe het niet

                                                                      Foto Z.

Z. (20) was op het eiland Koh Phangan.
Koh Phangan ligt in de Golf van Thailand dichtbij China.
Z. was op de motor. Ze heeft geen motorrijbewijs maar dat is geen punt op Koh Phangan.
Het was laat in de avond.
Een vrouw wenkte haar.
De vrouw had een bloedneus. Haar kleding was stuk.
Ze vroeg aan Z.: "Ik voel me niet goed, wil je me naar huis brengen?"
De stem van Z.'s intuïtie zei: doe het niet.
Maar ze zei tegen de vrouw: "Ga maar achterop zitten, ik breng je."
Onderweg werd de stem van Z.'s intuïtie luider.

Z. ziet China

                                                                                  Foto Z.

De koningin smaakte heerlijk

Ibissen, scharlakenrode

1.
Een water slurpend vlindertje maakt hetzelfde geluid als een water slurpend mens, alleen zachter.
Dit heeft M. (24) vastgesteld toen het heel stil was.

2. (Tragédie floréal)
Zodra deze roos begint te bloeien verliest hij zijn schoonheid.

3.
Een merel (vogel) stond op één been op het terras.
Ik wist niet dat merels soms op één been staan.
Ik dacht dat alleen flamingo's dat deden.
Maar meerdere vogels doen het, bijvoorbeeld ibissen, scharlakenrode.
Maar alleen de merel kan tegelijkertijd op één been staan en een lied zingen.

4.
De stelselmatige mismaking van de gezichten van de Amerikaanse vrouwen (moeders) door de Amerikaanse plastische chirurgen zou wel eens een belangrijke oorzaak kunnen zijn van het verval van Amerika. Of een belangrijk gevolg ervan. Of beide.

5.
Ik had een fles Riesling gekocht (wat een mooie naam is Riesling).
"Riesling is de koningin van de witte wijnen," zei J.
De koningin smaakte heerlijk.

6. 
Hier is de volledige naam van Bangkok:¹
"De stad van engelen, de grote stad, de woonplaats van de smaragdgroene Boeddha, de ondoordringbare stad – in tegenstelling tot de stad Ayutthaya –, de grote hoofdstad van de wereld die met negen kostbare edelstenen is begiftigd, de gelukkige stad, rijk aan een enorm koninklijk paleis dat lijkt op de hemelse woonplaats waar de gereïncarneerde god regeert, een stad die door Indra is gegeven en die door Vishvakarman is gebouwd."
Over engelen later meer.

8.²
Vanuit de Atlantische Oceaan rolden ijskoude golven de Europese stranden op.

9. (Uitnodiging voor een feestje dat niet doorging)
"Ik ben zeer vereerd dat jullie allemaal komen.
Het is vanaf een uur of vijf.
Le Tennis van Erik Satie zal ten gehore worden gebracht.
Dit duurt ongeveer een halve minuut.
Daarna zijn er geen optredens meer en is er louter nog eten, drinken en gezelligheid.
We hebben jonge koolmezen op het terras.
Tot overmorgen!"

¹ Bangkok, de hoofdstad van Thailand.
² Moet zijn: 7

Wat ze geschreven had

Wat ze geschreven had

Bij ons in de straat (ver-derop in de straat) was iemand bezig om met wit krijt iets op de stoep te schrijven.
Ze zat op haar hurken en om haar heen op de grond, in een cirkel, was haar jurk.
Toen ze klaar was en weg was gegaan, ging ik kijken wat ze geschreven had.
Dit had ze geschreven:
"Ik kom. Ik kom eraan."

Vergeten mensen dan soms geen belangrijke dingen?

De wasmachine

Zoals beloofd hierbij de eerste woensdagse bijprating (update) over de novelle.
Nu hoor ik je zeggen: "Het is helemaal geen woensdag."
Je hebt gelijk, het is geen woensdag, het is zaterdag.
Maar is dat erg?
Het had net zo goed woensdag kunnen zijn.
Enfin, ik had een aantekening op een papiertje geschreven (in verband met de novelle) en het papiertje had ik in m'n broekzak gestopt.
Toen deed M. die broek in de wasmachine, met het papiertje nog in de zak. Daardoor kon ik niet meer lezen wat erop stond. En ik wist het ook niet meer.
Nu hoor ik je zeggen: "Als je niet meer wist wat erop stond, dan was het ook niet belangrijk." 
Hoezo niet? Vergeten mensen dan soms geen belangrijke dingen? Als ik naar de toestand in de wereld kijk, dan lijkt het wel alsof de mensen álle belangrijke dingen zijn vergeten! 

(Wordt op woensdagen vervolgd).

Wat je moet doen om een wedstrijd te winnen

Eén been

1.
Ik moest een tenniswedstrijd spelen tegen een man die maar één been had.
Het lukte me niet om de bal niet naar hem toe te slaan.
En dat is toch wat je moet doen om te winnen.
Het is dus niet gemakkelijk om een tenniswedstrijd te winnen van een éénbenige!

2.
Na degene die zong, degene die liep als een koning en degene die lachte, hebben wij nu een nieuwe ster op ons centrale plein, namelijk: een man die onophoudelijk praat.
O, de hele dag zit hij te praten.
Op welk tijdstip van de dag je ook maar over het plein loop of fietst, je hoort zijn gepraat.
Hij praat alleen wanneer er iemand naar hem luistert (hij geeft bier en sigaretten aan mensen die naar hem luisteren).
Als er niemand naar hem luistert, zegt hij niks. 

3.
"Ik heb afantasie."
"Wat is dat?"
"Dat je geen fantasie hebt."

4.
"Mijn lichaam is één met de wereld bij 24 en bij 25 graden Celcius."

5.
Ik zag een stokoud omaatje in de supermarkt. Ze was wel honderd jaar. Ze liep heel krom achter haar winkelwagen. Ze was aan het meezingen en meeneuriën met een lied dat uit de winkelradio kwam.

Over het schrijven van een novelle

Monarchvlinder (Danaus plexippus)

Ik ga een novelle schrijven.
Dan weet je dat alvast.
Wat een mooi, licht woord is novelle.
Een vlindersoort zou zo kunnen heten (Papilio-noidea novellae).  
Het is de bedoeling om aan het einde van de zomer klaar te zijn.
Het wordt dus een zomernovelle. 
De lucht zal blauw zijn in mijn novelle en er zal een eenmotorig vliegtuigje overvliegen zoals het hoort in een novelle.
Maar zo'n zomernovelle schrijven is niet makkelijk!

(Wordt op woensdagen vervolgd)

Enkele zinnen die ik in het voorbijgaan heb gehoord

Roestige hoge umpirestoel

1.
"Iedereen schrijft over ziek zijn."

2.
"Op de middelbare school hadden we het eerste uur, het tweede uur, het derde uur en dan pauze. Daarna het vierde uur en het vijfde uur en weer pauze. En tenslotte het zevende en het achtste uur en dan... de dag."

3.
"In zeer zeldzame gevallen is het beter om iets wel te hebben dan om het niet te hebben."

4.
"Mij niet kussen!"
"Waarom niet?"
"Als ik gekust word vergeet ik alles."

5. (Siberisch weerbericht)
"Het gaat sneeuwen op de warmste dag van het jaar."¹

6.
"Van mijn broeken is altijd de linkerknie versleten en van mijn overhemden altijd de rechterelleboog."

7.
"Ik hoor gepiep."

8.
"Ik ga niet door andermans huwelijksfeest heen lopen."

9.
"Goed nieuws! Eenentachtig mammoettankers zijn uit de vaart gehaald!"

10.
"Hij is een Siberiër. Hij is cool. Hij vroeg aan mij: 'Do you like, eh, dogs?'"²

11.
"Onze televisie is voor onze ogen gedesintegreerd. Terwijl het achtuurjournaal erop was vielen er een paar knoppen vanaf. Toen vielen er grotere stukken vanaf. En tenslotte viel onze televisie voorover op de grond." 

12.
"Tsjechen hebben gekke gezichten."

13.
"Ik droom weer. Mijn dromen verschijnen nu op hele grote innerlijke schermen."

14.
"Nu weet ik wat er ontbreekt op onze tennisbanen!"
"Wat dan?"
"Hoge umpirestoelen."

15.
"Misschien moet je een tijdje een korte broek aan doen."
"Nee dat doe ik niet, dan voel ik me niet serieus genomen."
"Door jezelf niet, bedoel je?"

¹ "В самый теплый день года пойдет снег."
² "Вам нравятся, eм, собаки?"

Het korte moment dat daden mogelijk zijn

Kairos

De Griekse god Kairos was de god van de goede timing, van de gelegenheid, van het juiste moment (het korte moment dat daden mogelijk zijn).
Hij had één haarlok op zijn voorhoofd, verder was hij helemaal kaal (dit betekent dat je een kans alleen kunt grijpen als je hem van te voren ziet aankomen).
Hij had vleugels aan zijn voeten (dit betekent dat het juiste moment snel voorbij is en nooit meer terug te halen is).
Hij had een scheermes en een weegschaal bij zich (dit betekent dat het juiste moment een kritiek moment is, beslissend voor het vervolg).¹  

¹ Wij klokkijkers zijn de verfijnde kunst van het kiezen van het juiste moment totaal verleerd. Heel zelden zie je deze kunst nog schitteren (als een scherf in zonlicht), bijvoorbeeld wanneer de tennisser Carlos Alcaraz een dropshot slaat!

Sommige kraaien hebben o-benen

Kraai, een boek lezend

1.
Wanneer zullen de eerste heropvoedingskampen worden gebouwd in Amerika?  

2.
"Sommige kraaien hebben o-benen."
"O-pootjes bedoel je?"
"Ja, o-pootjes."

3.
Van het Romeinse Rijk bleef tenslotte Italië over. Wat zal er van Amerika overblijven?

4.
Bij extreme prikkels beginnen de zintuigen te fuseren.

5.
Op de World Press Photo 2025 zie je het monotheïsme aan het werk.

6.
Steeds duidelijker tekenen zich de contouren af van een nieuwe, vereenvoudigde en volledige ethica, esthetica en logica.
Wat is goed? Wat geld oplevert.
Wat is mooi? Wat geld oplevert.
Wat is waar? Wat geld oplevert.
Dit schreef ik al eerder.
Door het geld zal tenslotte alles waardeloos worden.

7.
Was de god Proteus glibberig?

Wie let er op schoenveters?

(Restaurant de) Goudfazant

M. en ik hadden afgesproken in een restaurant.
Een jonge vrouw nam mijn jas aan. Ik zei tegen haar: "Het is vijf jaar geleden dat ik in een restaurant heb gegeten."
Dit was niet waar.
Ik had mijn witte overhemd gestreken en ik had blauwe schoenveters gekocht bij de schoenmaker om er goed uit te zien.
De schoenmaker zei: "Een man met blauwe veters in zijn schoenen is een man die zegt: ik bén iemand."
Ik hoopte dat M. de veters zou opmerken bij binnenkomst, maar dit gebeurde natuurlijk niet.
Wie let er op schoenveters?
Om hem erop attent te maken zei ik dan, wijzend op mijn schoenen:
"Kijk, blauwe veters."
De jonge vrouw die mijn jas had aangenomen was ook degene die ons bediende.
"Vijf jaar?" vroeg ze.
M. kwam rechtstreeks uit de stad der dromen.

Ze stonden in de studeerkamer

En weer nam mijn mobieltje per ongeluk een foto van mijn voeten.
"Klik," deed mijn mobieltje.
En daar verschenen mijn voeten weer op het kleine scherm.
Nu stonden ze niet buiten, maar binnen.
Ze stonden in de studeer-kamer.
Ze hadden hun gymschoenen aan.

Over magnolia's

Drie miljoen jaar geleden was Europa helemaal bedekt met magnolia-bossen.
In het voorjaar stond heel Europa in bloei.
Wat een mooie bloemen zijn toch magnolia's met hun gekromdheid en oeroudheid en rechtopstaandheid.
Hun dierachtigheid en beschadigdheid en alwetendheid.
O, en hun geheimzinnigheid en algehele aangrijpendheid.

Over gelijksoortigheid en ongelijksoortigheid

Het smelten van het noordelijke ijs tussen Amerika
en Rusland

De eerste fase in de oorlog tussen Amerika en Rusland is na tachtig jaar voorbij.
Deze tachtigjarige oorlog wordt genoemd: de Koude Oorlog.
Het was een oorlog tussen kapitalisme, vrijheid en democratie (aan de ene kant), en communisme, onvrijheid en autocratie (aan de andere kant).
Deze oorlog is in Rusland én in Amerika beslecht in het voordeel van kapita-lisme, onvrijheid en autocratie.¹
Wat de volgende casus belli zal zijn tussen Amerika en Rusland is nog niet duidelijk (een gevecht tussen gelijksoortigen is wat anders dan een gevecht tussen ongelijksoortigen). 

¹ Francis Fukuyama meende dat de Koude Oorlog eindigde op 9 november 1989 met de val van de Berlijnse muur en de triomf van de Westerse liberale democratie. Dit is onjuist. De Koude Oorlog eindigde pas 35 jaar 2 maanden en 11 dagen na de val van de Berlijnse muur, namelijk op 20 januari 2025, met de inauguratie van Donald Trump als president van de Verenigde Staten en de nederlaag van de Westerse liberale democratie!

Hij heeft drie koks

Kraai, besluitvaardig

1.
"Voor de zekerheid heb ik altijd een overwinnings-speech op zak."
Iemand zei dit.
Ik weet niet meer wie.
Maar wat een goed idee!
Je weet nooit!

2.
Er kwam een kraai de hoek om vliegen met mooi wijd gespreide vleugels, met veren als vingers.
Hij maakte een schitterende bocht boven het plein waar D. en ik stonden te praten en vloog toen besluitvaardig de Borneokade op.
Even later kwam hij op het plein terug. Niet vliegend maar lopend en peinzend, met zijn vleugels op zijn rug.

3.
Lange tijd was ik een avondmens.
Maar komende zomer zal ik veranderen in een ochtendmens.

4.
Hij heeft drie koks.

Er is niets meer om over te vechten

Donald Trump

Donald Trump is een bewonderaar van Wladimir Poetin (de bewondering is mogelijk niet wederzijds).
Hij vindt Wladimir Poetin mooi en sterk en intelligent.
Bij een vorig bezoek gaf Wladimir Poetin Donald Trump een geschilderd portret van Donald Trump cadeau.
Donald Trump was verguld met dit portret en hij hing het aan de muur in zijn buitenverblijf Mar-a-Lago.
En nu staat hij er elke dag even voor, om zichzelf te bewonderen zoals in een spiegel.
Donald Trump heeft een spiegel van Wladimir Poetin gekregen om zichzelf in te bewonderen.

Wij zijn allang vernietigd

1.
"Ik zie de kleur van de jassen van iedereen!"
Dit riep een meisje op straat tegen haar moeder.

2.
De Israëliërs gaan maar door met hun genocide en urbicide. 
De Israëliërs weten van geen ophouden.
Een Palestijnse verpleegster vroeg: "Hoe lang gaan de Israëliërs hier nog mee door? Wij zijn allang vernietigd."
Maar Netanyahu zei: "Dit is nog maar het begin."¹
Het begin van wat?

3.
Een jongen rende achter een voetbal aan op straat en de voetbal rolde het water in.
De jongen had helemaal niet in de gaten dat hij zelf ook in het water ging vallen als hij niet stopte met rennen.
"Stop!" riep iemand die vlakbij hem was.
Maar het was al te laat en hij viel in het water, plons.
Dit gebeurde vandaag hier op de Panamakade.

4.
De smaak van hazenvlees is indringend.
Ingrijpend is een beter woord.
De smaak van hazenvlees is dierlijk.
Ik kende deze smaak van dieren niet.

5.
Ik kocht de gedichtenbundel De elegieën van Duino van Rainer Maria Rilke.
Ik was gegrepen door enkele regels die ik in de winkel las:
"Ja, de lentes hadden jou wel nodig. Nogal wat sterren verlangden dat je hen waarnam."
En:
"Werp uit je armen leegte de ruimte in. Misschien dat de vogels de verruimde lucht voelen met inniger vlucht."
Thuis las ik eerst het nawoord van de vertaler.
Daarin stond dat Rilke het volgende had geschreven over zijn elegieën.
Hij had geschreven: "Het is onze opdracht om ons de voorlopige, vergankelijke aarde zo diep, zo lijdend en hartstochtelijk in te prenten, dat haar wezen in ons 'onzichtbaar' weer herrijst."
En nu heb ik geen zin meer om die elegieën te lezen. 

¹ Citaten uit: The Guardian van 14/16-3-'25

Over ontroering en overweldiging

Anselm Kiefer / Ἔρως + Θάνατος 

De grote werken (de overweldigende schilderijen) van Anselm Kiefer doen wel denken aan de grote werken (de overweldigende symfonieën) van Anton Bruckner
Het hele grote (het overweldigende) heeft vreemd genoeg iets ontroerends.
Je kunt ook zeggen: ons gevoel verwart overweldiging met ontroering (ontroering met overweldiging).
Dit is een precaire (een hachelijke) toestand.

Ik ben al sinds gisteren bezig

Haas (familiewapen)

Ik ben het gerecht hazepeper aan het maken.
Ik ben al sinds gisteren bezig.
Ik schrijf hazepeper en niet hazenpeper omdat de schrijfster Charlotte Mutsaers ook hazepeper schreef (zij schreef het boek Hazepeper).
Er is een planetoïde naar Charlotte Mutsaers vernoemd. Die zweeft in de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter.
Sinds ik het boek Hazepeper las in 1985 in Leiden (de stad) wil ik al hazepeper maken en nu gebeurt het eindelijk (ik ga tijdelijk heel mooi worden).
Ik beschouw de haas als een geestverwant.
"Als jij de haas als een geestverwant beschouwt, waarom eet jij hem dan op?" vroeg dr. I.
Ja, waarom?
Mag je geestverwanten opeten?

Over de bron van de Donau

"O, Halme der Nacht" (Anselm Kiefer)

De Donau ontspringt op het grondbezit van vrienden van Anselm Kiefer.
Anselm Kiefer heeft aan die vrienden gevraagd of hij zestig hectare grond van ze mag kopen.
Hij wil op die grond een nieuw atelier bouwen.
Een heel groot atelier bouwen naast de bron van de Donau.
Zestig hectare grond kopen is geen probleem, zeggen de vrienden.

Ik mag hem graag

Haas (Lepus)

1.
Volgens een Romeins bijgeloof werd je tijdelijk heel mooi als je haas had gegeten.
Dit las ik bij Martialis.

2.
Ik las het boek Het bos en de rivier, over Anselm Kiefer.¹
Ik mag hem graag, Anselm.

3.
W. geloofde niet dat er zonder noodzaak schoonheid kon ontstaan. De kern van deze noodzaak was volgens hem: lijden.²
Dit letterlijk miserabele leerstuk van hem over noodzaak, schoonheid en lijden is goed beschouwd onvergeeflijk.
Ach nee, niet onvergeeflijk.

4.
Wat is Amerika diep gevallen.³

5.
Ik zat in de volle tram.
Het was koud buiten.
Het regende buiten.
Veel passagiers waren aan het hoesten.
Drie jonge Japanners en ik droegen een mondkapje. 

6.
Mijn nieuwe immuunsysteem is in januari en februari verschrikkelijk op de proef gesteld.
Het ergste is nu voorbij (na twee maanden ging het ergste vandaag eindelijk voorbij).
Mijn nieuwe immuunsysteem heeft de proef doorstaan en is sterker geworden.

7.
Vandaag heb ik in de zon gezeten.
Ik had mijn vest, mijn overhemd en mijn T-shirt uitgedaan.⁴
De warme zon scheen op mijn huid.
O, huid en zon.
Zon en huid.

¹ Het boek is geschreven door Karl Ove Knausgård (dat rondje op de a hoort daar).
² Maar er bestaat helemaal geen kern, van geen enkele zaak. Alles is periferie! Hierover later meer.
³ Vroeger werd Amerika the Land of the Free genoemd. Of ook wel the Greatest Democracy on Earth.
⁴ Mijn vest heeft een rits en geen knopen (een vest met knopen is ouwelijk).

Wat de regeringen van de wereld moeten doen

Ademwolkjes van een zingende blauwborst (foto
H. Overduin)

De bevolking van Europa zal binnen een eeuw met bijna de helft krimpen.
Dit schrijft de Engelse krant The Guardian.
Dat is zeer goed nieuws!
Maar Europa's regeringen zeggen:
De bevolking mag niet krimpen, o nee!
Dit is geen wijs beleid.
De regeringen van Europa en de wereld moeten het krimpen van de bevolking juist bevorderen.
Zij moeten inzake de mensheid een non-proliferatieverdrag sluiten: geen verdere verspreiding, reductie van het aantal, no first use.

Ze stonden op de stoep

Mijn voeten (in hun schoenen)

Vandaag nam mijn mobieltje per ongeluk een foto van mijn voeten.
"Klik," deed mijn mobieltje.
En daar verschenen mijn voeten op het kleine scherm.
Ze stonden buiten.
Ze stonden op de stoep.
Ze hadden hun bruine schoenen aan.

Hoe je rivieren leert kennen

Zwemmer (viswording)

Een week geleden vertrok A. in zijn auto naar Italië.
Hij ging zijn dochter ophalen uit de stad Bologna.
Ze rijden straks terug door wat vroeger het Oostenrijks-Hongaarse Rijk was.
Je weet wel, waar Adolf Hitler en Franz Kafka woonden.
Het Rijk werd ook wel de Donaumonarchie genoemd.
En ook wel het Proefstation van de Wereldondergang (maar over de wereldondergang een andere keer).
Ik ken de Donau goed.
Ik heb erin gezwommen.
Hoe leer je rivieren kennen?
Door in ze te zwemmen.
Zo leren de rivieren ook jou kennen.

I like humanity

Icoon van internet (www)

1.
Bij de vorming van een natiestaat gaat onnoemelijk veel verloren.

2.
Overal komen dictators aan de macht. Het lijkt alsof mensen heimwee hebben naar hun vroegere onmacht.

3.
"I like humanity, dude" – Elon Musk, twintig jaar geleden tegen Larry Page.

4.
Waarom kan de tennisser Botic van de Zandschulp niet winnen?
De tennisser Botic van de Zandschulp kan niet winnen omdat hij niet kan juichen. 

5.
De Westerse beschaving is uitgeput. Mensen zoals Elon Musk, Mark Zuckerberg en Donald Trump vestigen hun heerschappij op de groeiende puinhopen en vuilnisbelten.

6.
Er is niet zozeer sprake van een botsing van beschavingen zoals Samuel Huntington beweerde in The Clash of Civilisations – hoewel dat ook – er is vooral sprake van een botsing van beschavingen met internet.  

7.
P.: "De grootmachten moeten de dwanggedachte dat zij het tegen elkaar moeten opnemen weggooien. Deze dwanggedachte stamt uit de tijd van het ontstaan van de natiestaten. De grootmachten moeten het nu gezamenlijk gaan opnemen tegen internet. De Chinezen, de Russen, de Europeanen en de Amerikanen moeten bondgenoten worden!"
P.: "Niks moet."

9.
Dit was niet het laatste bericht op deze blog.

Over Europa en Amerika

Tadej Pogacar, de beste wielrenner die de wereld
ooit heeft gezien.

Ondernemers zeggen tegen mij:
Europa loopt ver achter bij Amerika.
In Amerika werken de mensen harder.
In Amerika hoeven de mensen minder vrije tijd te hebben.
In Amerika trekken de mensen vrijwillig een luier aan om tijdens het werk niet naar de wc te hoeven.
In Amerika hoeven ondernemers geen belasting te betalen.
Amerika heeft durfkapitaal.
Amerika heeft heeft het grootste leger van de wereld.
De ondernemers zeggen tegen mij: ik wil naar Amerika.
Ik zeg terug:
Jullie kijken niet goed.
Jullie denken niet goed na.
Hier is een verhaal over de Tsjechische wielrenner Tadej Pogacar toen hij elf jaar was.
Toen Tadej Pogacar elf jaar was deed hij mee aan een wielerwedstijd in Tsjechië.
Hij was het kleinste en ielste jongetje uit het peloton en na een paar rondes reed hij helemaal achteraan.
De mensen in het publiek zeiden tegen elkaar: "Moet je die arme kleine iele Pogacar nou zien!"
Maar de kleine Pogacar was helemaal niet de zwakste, hij was de sterkste.
Hij had al een ronde voorsprong op het peloton en nu ging hij het peloton inhalen en nog een ronde voorsprong nemen.
Twee rondes voorsprong!
Dus, ondernemers: ga niet naar Amerika.
Blijf in Europa.
Wees trots op Europa.
Europa ligt niet achter, maar voor.
Meerdere rondes!