Als een mens niet nu en dan soeverein zijn ogen sluit

René Char (1907-1988)

Ik zat te wachten op het boek Woede en mysterie van René Char.
Toen de postbode de straat in kwam liep ik hem alvast tegemoet.
"Is er een boek voor mij bij?" vroeg ik.
Hij keek in zijn postzakken.
"Geen boek," zei hij. "Mag ik misschien vragen welk boek het is waar u zo ongeduldig op wacht?"
"Het is Woede en mysterie van René Char," zei ik.
Waarop hij zei: "Als een mens niet nu en dan soeverein zijn ogen sluit, zal hij tenslotte niet meer zien wat waard is gezien te worden."
Dat was een citaat uit dat boek van Char, zei hij.¹
Ik was onder de indruk.
Hij leek wel een Franse postbode! Over Franse postbodes wordt gezegd dat ze de Franse literatuur kennen als hun broekzak! 

¹ Inmiddels heb ik het boek en het klopt, het is de 59e aantekening uit de reeks Bladen van Hypnos (1943-1944) uit Woede en mysterie (Fureur et mystère).

Over paling

Palingen

1.
Ik stond in de rij bij de visboer.
Ik was bijna aan de beurt.
"Graag drie ons paling," zei een kerel die vóór me in de rij stond.
De visboer woog de paling af op een weegschaal en verpakte hem in papier.
"Dat is dan twintig euro," zei hij.
"Twintig euro, toe maar!" riep die kerel.  

2.
Kerel betekent: grote, moedige, grootmoedige man van eenvoudige afkomst.
Je leest het woord nog zelden.
Zijn er dan soms geen grote, moedige, grootmoedige mannen van eenvoudige afkomst meer?
Is de wereld daarom soms zo van de ratten besnuffeld?

Rode uien, waar zijn jullie?

Rode uien

Ik was in de supermarkt.
Een man zei zachtjes: "Rode uien, waar zijn jullie?"
Een vrouw kwam naar hem toe.
Ze zei: "Neem me niet kwalijk, maar ik hoorde u zeggen: 'Rode uien waar zijn jullie?' Zou het niet mooi zijn als de rode uien nu terug riepen: 'Hier! Hier zijn we!'"
"Ja," zei die man, "dat zou mooi zijn."

Hij stierf als bom (over gisteren)

Granaten ("Speelgoedgranaten")

Er klonken schoten.
Er klonk geschreeuw.
Daarna renden mensen uit de kerk en ze begonnen door de straten te rennen met bloed op hun kleren en bloed op hun gezichten.
De vloer van de kerk was rood van bloed.
De vloer lag bezaaid met doden en met bloederige stukken van het lichaam van degene die de schoten had gelost.
Na het schieten blies hij zich op.
Hij stierf als bom.
Het monotheïsme was gisteren weer bezig.
De islam explodeerde tussen christenen in Syrië.
Het jodendom explodeerde tussen moslims in Gaza.¹
Het christendom explodeerde tussen moslims in Iran.
Beleven wij de ondergang van het monotheïsme of de triomf?
De ontaarding of de voltooiing?
De zwanenzang of het levenslied?
Meer over dit belangwekkende vraagstuk binnenkort op deze blog onder de titel: de biologie van het monotheïsme, een evolutionaire theorie over gewelddadige eenkennigheid of: de bomwording van de mens (homo religiosus bombus).

¹ Het was de 623e dag van de Gazaanse Genocide

Enkele opzienbarende weetjes, vermoedens en zienswijzen

Paardloosheid¹²

1.
"De Matterhorn komt uit Afrika."¹

2.
"Duitsland en Kenia waren nauwelijks van elkaar te onderscheiden."²

3.
"Op een dag zullen de Europeanen misschien besluiten olifanten terug te laten keren naar hun continent."³

4.
"Wolharige mammoeten hadden een klapperventiel waarmee ze hun anus konden bedekken ter bescherming tegen de kou."⁴

5.
"De meeste grotschilderingen [uit de prehistorie] werden vervaardigd door jongeren die niks te doen hadden."⁵

6.
"Drieëntwintigduizend jaar geleden telde de menselijke populatie in Europa naar schatting honderddertigduizend personen."⁶

7.
"Met de komst van het schrift begonnen in Europa de oorlogen en de uitroeiingen."⁷

8.
"'Ik ben van mening dat een gezonde samenleving euthanasie moet aanbieden als de hoogste eer.'"⁸

9.
"'Mijn opleiding is slechts voor korte tijd onderbroken door school.'"⁹

10.
"Er volgden vijfduizend jaar van paardloosheid."¹⁰

11.
"Toen de landbrug naar de gematigde streken van Azië wijd open lag, arriveerden de bomen."¹¹

¹  Uit en vrij naar: Tim Flannery, Europa, de eerste 100 miljoen jaar p. 98-99 (De Matterhorn is een berg in de Alpen)
²  Flannery, a.w., 112
³  Flannery, a.w., 221
⁴  Flannery, a.w., 235
⁵  Flannery, a.w., 245
⁶  Flannery, a.w., 259
⁷  Flannery, a.w., 270
⁸  Flannery, a.w., 272 (Citaat uit een brief van Vere Gordon Childe d.d. 20 oktober 1957)
⁹  Flannery, a.w., 276 (Grapje van de fameuze selfmade paleontologe Dorothea Bate)
¹⁰ Flannery, a.w., 285 (Dat is nog eens wat anders dan honderd jaar eenzaamheid!)
¹¹ Flannery, a.w., 331
¹² Elke foto zonder paard voldoet om paardloosheid in beeld te brengen, maar toch.

Over de wind

Rome²

"De wind gaat naar Italië."¹

 

 

 

 

 

 

 

¹ Uit: het Achtuurjournaal van 2 juni 2025
² Rome is een geweldige stad om in te waaien (het is een eeuwige stad).

Het monotheïsme is weer bezig

Het monotheïsme is weer bezig.
Hoe lang moet homo sapiens nog zuchten onder het vervreemde geweld van christendom, jodendom en islam?
Vervreemd van planeet en soort bedoel ik.
De Rechtopgaande tegen de Eenkennige!

Het was op de 615e dag

Op de 615e dag van de Gazaanse Genocide ging ik naar een museum.
Er stond een lange rij voor de ingang van het museum (het was een museum voor beeldende kunst).
Een prachtig mooi meisje controleerde de kaartjes door ze af te scheuren.
Drie mensen die vóór mij in de rij stonden gaven hun kaartjes aan haar ter controle en afscheuring en ze zeiden tegen haar: 
"Wij komen uit het beste en mooiste land van de wereld."
"O," zei het meisje, "en welk land is dat?"
"Israël," zeiden ze.
Het was op de 615e dag van de Gazaanse Genocide (maar dat zei ik al).

Over engelen

Rainer Maria Rilke de dichter (1875-1926)

Ik zou nog iets schrijven over engelen.
Maar ik weet niet veel over engelen.
Rilke de dichter weet er wel veel van.
Hij schreef over ze (over engelen) in De elegieën van Duino.
Eerst wilde ik de elegieën niet lezen maar dat was een vergissing.
Ze zijn mooi.
Het schone is niets
dan het begin der verschrikking,   
dat wij nog net verdragen,
en wij bewonderen het zo,
omdat het onaangedaan nalaat
ons te vernietigen.¹
Iedere engel is vreeswekkend, zegt Rilke.

¹ Uit: Rainer Maria Rilke / De elegieën van Duino / 2022, uitgeverij IJzer / Vertaling Atze van Wieren

Over epiek en heroïek

Een ballenjongen houdt Jannik Sinner uit de zon

Heb je de wedstrijd gezien?
De wedstrijd tussen de tennissers Carlos Alcaraz en Jannik Sinner bedoel ik.
Wat een wedstrijd.
Hij duurde vijfeneenhalf uur.
De kranten noemden het gevecht: episch.
En ook: heroïsch.
Een tenniswedstrijd kan zo lang duren doordat in de tennissport de winnaar bepaalt wanneer het afgelopen is, en niet de scheidsrechter met zijn fluitje.
Ik weet niet wanneer precies het fluitje zijn intrede deed in de sport, maar met de komst van het fluitje was het met alle epiek en heroïek gedaan!¹  

¹ Later meer over epiek, heroïek en tragiek en het fluitje van de scheids (en de tijd en de dood (en het leven))

Waar waren de honden?

Olifanten kwamen zeventien miljoen jaar geleden naar Europa via Azië. Sabeltandkatten konden jonge olifanten doden. Mogelijk hadden ze een ruwe tong die bedekt was met stekels om spieren van botten te likken zoals leeuwen doen.
Drietenige paarden kwamen elf miljoen jaar geleden naar Europa.
Herten met een vertakt gewei, zwarebottenbre-kende hyena's en snel rennende, hondachtige hyena's waren toen al in Europa.
Maar waar waren de honden?¹

¹ Vrij naar: Tim Flannery / Europa, de eerste honderd miljoen jaar p.122-127

Doe het niet

                                                                      Foto Z.

Z. (20) was op het eiland Koh Phangan.
Koh Phangan ligt in de Golf van Thailand dichtbij China.
Z. was op de motor. Ze heeft geen motorrijbewijs maar dat is geen punt op Koh Phangan.
Het was laat in de avond.
Een vrouw wenkte haar.
De vrouw had een bloedneus. Haar kleding was stuk.
Ze vroeg aan Z.: "Ik voel me niet goed, wil je me naar huis brengen?"
De stem van Z.'s intuïtie zei: doe het niet.
Maar ze zei tegen de vrouw: "Ga maar achterop zitten, ik breng je."
Onderweg werd de stem van Z.'s intuïtie luider.

Z. ziet China

                                                                                  Foto Z.