Gisteren op de veerpont over het IJ (van Azartplein naar Zamenhofstraat)

Welkom, nieuw jaar

Michail Gorbatsjov op een stoel

Ik zag een documentaire over Michail Gorbatsjov¹.
Aan het einde van de vorige eeuw lichtte hij de wereld uit haar hengsels.
Hij is nu oud.
Hij was bij vrienden in Moskou. Ze vierden de komst van het nieuwe jaar. Om middernacht hief Michail Gorbatsjov het glas en hij begroette het nieuwe jaar met de woorden:

"Welkom, nieuw jaar!" 

Zoiets heb ik nog nooit gehoord.
Zoiets zeggen alleen grote mannen.
Ik ga het ook zeggen (al ben ik geen groot man).  

¹ De laatste secretaris-generaal van de Sovjet-Unie.

Hij droeg een muts

Een vrouw rende op hoge hakken achter een jongen aan.
De jongen rende ook. Hij droeg een muts.
De vrouw merkte dat ze de jongen niet ging inhalen. Ze schopte haar hakken uit en rende verder op haar blote voeten, met de hakken in haar hand.
Op blote voeten rende ze een stuk sneller.¹
Toen ze de jongen had ingehaald trok ze hem zijn muts af. Er onder vandaan kwam een enorme bos rood haar. De jongen probeerde de muts terug te pakken, maar tevergeefs.
Dit alles zag ik vier jaar geleden op een warme zomerse dag, hier in de straat. 

¹ Waaruit blijkt dat hoge hakken een vertragende werking hebben op de wereldgeschiedenis.

Zo klinkt ons leven op aarde

Er was een voetbalwed-strijd in een leeg stadion.
Ik hoorde de voetballers roepen en vloeken en de lichamen botsen:

            "Oempff"
            "Auwau!"
            "Aaargh!

Ik hoorde het schrille fluitje van de scheids-rechter.
Dus zo klinkt ons leven op aarde, dacht ik.
Zo klinkt het.

Over roken en drinken

Ik ben gestopt met het roken van sigaretten en ook met het drinken van alcohol. Ik deed dit meer dan veertig jaar met overgave. Het roken was een inwaartse genieting, terwijl ik door de alcohol juist uitstroomde in de wereld (een volledige depersonalisatie in niet-pathologische zin, op de wijze van de mystici).

En toen

1.
Sommige geluiden die er altijd zijn hoor je pas als ze plotseling ophouden.
Bijvoorbeeld het zoemen van een ventilator of van de koelkast in de keuken.
Zou het zo ook met god kunnen zijn?
Hoorden de mensen god pas toen hij plotseling ophield te bestaan?
Markeert "de dood van god"¹ niet het einde, maar juist het begin van het tijdperk van de godsdiensten?
Oggi tutto è possibile!

2.
"We waren altijd aan het praten. De taal was onze dodemansknop."

3.
Er was een soort verstuivend, verwaaiend gewaarworden. Handenvol zintuigen werden in de lucht gegooid als confetti. En toen

5.
"Roem betekent vrijheid. Anonimiteit betekent gevangenschap. Of is het andersom?"

6.
Hoe ouder een beschaving, hoe minder ruimte voor metafysica. Er heersen regels, rituelen. Wat in jonge beschavingen voor diepzinnigheid en wijsheid doorgaat, beschouwt men in oudere beschavingen als komische wartaal. Jonge beschavingen schrijven theoretische verhandelingen, oudere praktische handleidingen.

¹ Professor Nietzsche schreef in deel III van De vrolijke wetenschap, in aforisme nr. 125 getiteld De dolle mens: "God is dood!" (Professor Nietzsche heeft trouwens ontroerend over dansen geschreven in de ontsporende lyriek van zijn beginnende waanzin).

We zeggen allemaal wel eens wat

Ravi Shankar de sitarspeler

1.
De oppervlakte is onuitputtelijk.

2.
Haar hele wezen was een cordon sanitaire geworden rondom de catastrofe. Zij was ringvormig geworden.

3.
Op elkaar lijken (innerlijk of uiterlijk) is een sterk afrodisiacum.
Het is niet zo dat de geliefde de teruggevonden andere helft is van een verloren gewaand geheel, van een oorspronkelijk "rondheid" of "heelheid", zoals Plato beweert in Συμπόσιον.¹
De liefde veroorzaakt geen sensationele compleetwording of eenwording.
O nee!
De liefde veroorzaakt juist een sensationele verdubbeling of tweewording. 

4.
Op 26 januari 2017 speelde Roger Federer in Melbourne tegen de jonge Koreaanse speler Heong Chung.
Roger Federer had nog nooit tegen Heong Chung gespeeld.
Roger Federer sloeg hoge en lage, harde en zachte ballen.
Hij sloeg korte en lange, effectvolle en effectloze ballen.
Hij sloeg ballen langs de lijn en diagonale ballen.
"Elke bal van Federer was een vraag: wie ben jij?" zei Mats Wilander de tennisser.
Dat vond ik zo mooi gezegd.

5.
Ik was dertien jaar.² Ik trainde elke dag. Ik wilde later een kampioen worden (een tenniskampioen).
Ik stond in de halve finale tegen een sluwe oudere speler.
Hij had grijzend haar.
Hij was heel goed.
Hij kende geen genade.  
Precies op het moment dat ik een scheldwoord naar hem riep kreeg hij een hartaanval. Hij zakte in elkaar en bleef liggen op de grond (hij lag in het linker servicevak). Er kwam een ambulance, die nam hem mee naar het ziekenhuis.
Ik was bang dat de hartaanval door mijn scheldwoord kwam.
"Maak je niet zulke zorgen," zei de trainer tegen me, "we zeggen allemaal wel eens wat."

¹ "Het drinkgelag" of "Het feestmaal"
² In dat jaar (1971) kreeg ik de dubbel-elpee The concert for Bangladesh. Ik kreeg hem van mijn vader. Het concert was georganiseerd door George Harrison en Ravi Shankar de sitarspeler.

Hij woont aan de overkant van het water

Hier volgt een volledige lijst van al mijn niet geschreven werken¹:

  1. Oppervlaktekunde;
  2. En het schip gaat;
  3. Het nut van
      opstaan;
  4. Paracetamol;
  5. Aan/Uit (On/Off);
  6. Het moeilijke van
      samenwonen;
  7. Een eindeloos
      verweven vlak;
  8. Het belang van
      zoenen;
  9. De helft van het geheim;
10. Gas, water en licht;
11. Na de piep;
12. Leo en Loe;
13. Hij woont aan de overkant van het water;
14. Enkele vormen van totale mislukking;
15. Gelukkige weinigen;
16. De schaterende embryo;
17. Een onvertelbaar voorval;
18. De languissante langoustine;
19. De jongen werd door het koekje opgegeten;
20. Wil je niet even binnenkomen?;
21. Bochtenwerk;
22. De zelfbeëindiging van Bram Willems;
23. Al het licht dat ooit geschenen heeft;
24. Is dat niet die vriend van jou?;
25. De geschiedenis van de wind;
26. Slapen met getallen;
27. U bent hier;
28. Het gebulder van de tijd;
29. De dame van de doden;
30. In het spoor van de vluchtende goden;
31. De tijd legt eieren;
32. Hondenjaren;
33. Een deeltje dat overal doorheen kan vliegen;
34. Huidkunde;
35. Hoeken maken. 

¹ Opera non scripta. Het betreft onder meer romans, essays, biografieën, autobiografieën, filosofieën, historische studies, aforismen en nagelaten geschriften.

O, wat had hij een dorst

Popcorn

1.
Mijn vader was een liefhebber van de filosofen Martin Heidegger, Georg Wilhelm Friedrich Hegel en Immanuel Kant. Oftewel van de Grote Onleesbaren uit de geschiedenis.
Zelf behoorde mijn vader tot de Grote Onlesbaren uit de geschiedenis. O, wat had hij altijd een dorst! Wat stonden de flessen te lonken! Mogen zijn droge darmen voor eeuwig besproeid worden! Proost! 

2.
Wanneer een woord naar buiten komt (uit je mond) verandert het. Het komt uit het zachte, warme vlees pardoes in de koude, ijle lucht, en daardoor "krimpt" het (ongeveer zoals een maïskorrel bij verhitting "ontploft" tot popcorn, maar dan omgekeerd).

3.
Als je een rancuneus type bent en je wilt dat veranderen, dan moet je leren de mensen hun slechte eigenschappen en hun verachtelijke daden te vergeven.
Als je een jaloers type bent en je wilt dat veranderen, dan moet je leren de mensen hun mooie eigenschappen en hun bewonderenswaardige daden te vergeven.
Dat is allebei heel, heel erg moeilijk, zeg maar rustig onmogelijk.
En mede daardoor, lieverdjes, is de wereld zo van de ratten besnuffeld.

De tijd legt eieren

Ἡράκλειτος (213-273 AUC¹)²

1.
De seconden lopen niet achter elkaar aan als in een optocht. O nee! Ze komen uit elkaar voort. Ze baren elkaar. De tijd plant zich voort (de tijd legt eieren).

2.
Je ziet vaak een verwarring van het intieme met het invasieve bij misdadigers (een verwarring van intimiteit met het schenden van intimiteit). Uit zo'n soort verwarring is ook Facebook voortgekomen.

3.
Ik droomde dat ik op een groot feest was. Soms moet je het even over dromen hebben. Op het feest was een zeer kleine vrouw. Ze was niet meer dan vijftig centimeter hoog. Plotseling herkende ik haar. Het was S., m'n overbuurmeisje uit Z. met haar rode haren. Ik had haar al een halve eeuw niet meer gezien. Ze vertelde dat ze sinds haar dertigste steeds kleiner wordt en naar verwachting nog vóór haar dood geheel verdwenen zal zijn.

4.
L. was twaalf jaar. Ze was het wachtwoord van haar smartphone kwijt. Ze kon niet meer op haar smartphone.
"Help!" riep ze.
"Help me!"

5.
Ik hoorde het bulderen van de tijd.

¹ 540-480 voor het begin van de christelijke jaartelling.
² Er stond een citaat van Ἡράκλειτος (Herakleitos) in dit blogbericht, maar dat heb ik verwijderd. Ik zag geen reden om ook het plaatje van Ἡράκλειτος te verwijderen.

Over het doen van oefeningen

Tibetaanse yak

Een paar weken geleden had ik koorts.
Ik hoestte en nieste.
Daardoor kon ik mijn dagelijkse oefeningen op de mat niet doen.
De oefeningen heten: de Vijf Tibetaanse Rites van Verjonging.
De mat is 0.91 bij 1.52 meter.
Ik heb hem van M. gekregen.
Gisterenochtend ben ik weer met de oefeningen begonnen en ik voel me weer beter.
Er schoten me op de mat zelfs een paar Chinese gedichten uit de zevende eeuw te binnen, waaronder eentje van Wang Fanzhi!

Ik ben een quantumdeeltje

Spion achter een krant

1.
Een jonge vrouw ontsluierde haar gezicht zodat ik haar kon zien.¹
Mij werd de adem benomen door haar schoonheid en ik dacht:
Is zij zo adembenemend mooi doordat zij altijd gesluierd is?
Heeft zichtbaarheid een verminderende invloed op schoonheid?

2.
De quantumfysica zegt dat sommige deeltjes zich anders gaan gedragen zodra ze door ons bekeken worden.
Ik begrijp wel dat die deeltjes dat doen. Ik doe dat zelf ook. Ik ga me ook anders gedragen wanneer ik bekeken wordt, bedoel ik. Ik ben ook een quantumdeeltje.
Of heb ik dat al gezegd? 

3.
Toen ik geschiedenis studeerde las ik meerdere studies over spionnen en dubbelspionnen. Wanneer een spion succesvol is, hoor je niks van hem. Pas wanneer hij faalt hoor je van hem. Roem is zijn straf. Anonimiteit is zijn beloning.

4.
In de tijd dat ik voor de krant schreef rende ik 's ochtend vroeg direct naar de kiosk als er iets van me in stond. Ik sloeg ter plekke de krant open en las wat ik geschreven had. En onderweg naar huis las ik het nog een keer. En thuis aan tafel nog een keer (en ik rookte een sigaret). Waarom las ik het zo gretig? Ik had het toch zeker zelf geschreven? 

¹ Ik was toen zelf ook jong.