Hun wijd open ogen

De weg naar ons landhuis

We reizen zeven uur in een auto.
Aan het begin van de avond komen we aan in Normandië.
Wat een mooie goudgele streek.
Korenvelden, appelbomen.
Je hoeft maar een foto te nemen.

Alle vrachtwagens hier zijn wit.

Op weg naar het landhuis worden de landwegen smaller. 

Tenslotte veranderen ze in zandwegen.
Twee jonge lichtbruine herten springen uit de berm in het licht van de koplampen. 

Uit de serie Zeven dagen in Normandië

De natuur herovert ons

Gorbatsjov in de jaren '50

Er zijn tekenen dat de dagen van het monotheïsme geteld zijn.
Er zijn nog altijd vier miljard eenkennigen, maar eenmaal op de terugtocht kan het snel gaan.¹
Europa ontkerstent en ontdekt haar polytheïstische, pantheïstische en zerotheïstische oorsprong.
Het monotheïstische Amerika is een mislukte staat die in hoog tempo op alle niveaus criminaliseert.² 
Het Midden-Oosten zinkt weg in een moeras van transcen-dentale eenkennigheid, humorloosheid, hebzucht en onverzoenlijkheid. 
Het Midden-Oosten zal het knopje selfdestruct wel snel vinden. 
Het kapitalisme – een nakomeling van het monotheïsme, vervreemd van de natuur – is zich aan het opblazen. 
Wat het monotheïsme en het kapitalisme nu nodig hebben is een grootmeester van de terugtocht.
Zo iemand als Michail Gorbatsjov.
Dit is allemaal goed nieuws voor systeem aarde.
Langzaam maar zeker – tijgersluipgang – herovert de natuur de mens op het niets. Met het virus als verkenner.

¹ Voor meer informatie verwijs ik naar de door mij ontdekte niet-eenparige ondergangsversnelling
² Het is niet ondenkbaar dat Donald Trump een dictatuur vestigt als Joe Biden de komende verkiezingen wint; het leger wordt al in staat van paraatheid gebracht, zogenaamd tegen het vandalisme van de Black Lives Matter-beweging

Het IJ versus Jezus

Die avond begon ik te lezen

Cien años de soledad (uitsnede
uit het omslag van de eerste druk)

In 1986 las ik een boek dat alle boeken die ik tot dan toe had gelezen overtrof. Het was Liefde in tijden van cholera van Gabriel García Márquez (ik schreef er al eerder over).
Ik kocht het op een vroege ochtend met gepast geld in boekhandel Athenaeum. Ik begon er in te lezen en toen ik het 's avonds uit had merkte ik dat het veel te laat was om nog boodschappen te doen. In die tijd gingen de winkels om zes uur 's avonds dicht en pas 's ochtends om negen uur weer open.
Ik had niks gemerkt van het verstrijken van de uren. Als er in plaats van uren jaren voorbij waren gegaan had ik ook niks gemerkt, want nooit daarvoor had ik me zo verloren in een boek, en ik verbeeld me dat de twee hoofdpersonen Florentino Ariza en Fermina Daza zich mij herinneren uit die lang vervlogen tijd dat ik bij hun op bezoek was.
Die avond kwam W. bij mij langs. Ik had afwezig de deur voor hem open gedaan omdat ik nog met mijn gedachten bij het boek was.
"Ken je Honderd jaar eenzaamheid?," vroeg hij. 
Die titel kende ik natuurlijk. Het klonk verschrikkelijk eenzaam en ik nam me voor om dat boek te gaan lezen als ik oud was.
Twee weken geleden herinnerde Honderd jaar eenzaamheid me aan mijn voornemen van destijds. Het was het enige overgebleven boek in de verder helemaal leeggehaalde en in dozen verpakte bibliotheek van O., die met meeneming van al zijn boeken ging verhuizen naar een ander continent.
"Mag dit boek achterblijven op het onze?" vroeg ik.
Die avond begon ik te lezen.

Over sokken

Er is iets aan de hand met onze sokkenlade.
Hoe meer sokken we eruit halen, hoe voller met sokken hij wordt.
Het lijkt er op dat onze sokkenlade een kraam-kamer voor sokken is.
Iets dergelijks is trouwens ook aan de hand met het vogelhuisje op ons terras. Nu al de derde leg. Niet van sokken uiteraard, maar van koolmeesjes.

De mens is een wezen dat zich voedt met elektriciteit

De mens is een wezen dat zich voedt met elektriciteit.
Overal waar hij gaat neemt hij snoeren en stekkers mee.
Het eerste wat hij doet als hij ergens arriveert is stopcontacten zoeken.
Het zal niet lang meer duren eer de altijd voortgaande evolutie in haar onvoorspelbare en onvoorstelbare vindingrijk-heid de eerste menselijke baby's geboren laat worden met snoeren en stekkers van vlees en bloed, zodat toekomstige generaties zich te allen tijde kunnen aansluiten op het net.

Ze durfden niet meer

Iers landschap

De vriendin van mijn tennisleraar is een Ierse.
Elk jaar gaan ze in de zomer naar Ierland.
Op een keer wandelden ze door het Ierse landschap en ze kwamen bij een klein meer met een strand.
Het was een snikhete zomerdag.
Ze besloten te gaan zwemmen. Toen ze op het punt stonden om het water in te rennen, kwam er een plaatselijke bewoner naar ze toe, een wonderlijk en harig type.
"Dit meer heeft geen bodem," zei hij.
Ze geloofden hem natuurlijk niet.
Geen meer is zonder bodem, en bovendien stond nergens een bordje.
Toch sprongen ze er niet in.
Ze durfden niet meer, hoe ze ook naar verkoeling snakten.

En weg is de vrolijkheid

Het valt me op hoe langzaam en moeizaam sommigen van de ene in de andere gemoedstoestand raken.
Het is een tocht door de woestijn.
Een tocht van weken.
Een tocht van maanden.
Een tocht van jaren.
Soms lukt het zelfs binnen een leven niet.
Het valt me op dat de donkere gemoedstoestan-den (zoals somberheid of wrok) bestendiger zijn dan de lichte (zoals vrolijkheid).
Er hoeft maar iets te gebeuren en weg is de vrolijkheid.
De somberheid en de wrok laten zich veel minder makkelijk vermurwen op te krassen.
Tegen deze stroperigheid of plakkerigheid van de donkere gevoelens helpt geen psycholoog of therapeut of psychiater.
Het enige wat helpt is theater.
Geen "mens uit één stuk" zijn maar meerdere levens leiden. Onberekenbaar worden, op de eerste plaats voor jezelf.
En dansen!

Ik ben bestemd voor Fulvia's clitoris

Romeinse loden slingerkogel

In het jaar 713 Ab Urbe Condita¹ vloog er nabij de Romeinse stad Perusia met grote snelheid een kogel door de lucht.
In de kogel waren met een mes de volgende woorden gekerfd: 

Ik ben bestemd voor Fulvia's clitoris

Fulvia was de vrouw van de vijandelijke legerleider. De kogel werd bij archeologische opgravingen teruggevonden en het was het eerste bewezen gebruik van het woord clitoris in het Latijn.
Het is te ingewikkeld om uit te leggen waar slagje bij Perusia om ging, maar het was beslist geen onbelangrijk slagje.
Ten eerste omdat het allemaal eindigde met de nederlaag van de Romeinse Republiek en het begin van het Romeinse Keizerrijk.
En ten tweede omdat die dag het nieuwe woord clitoris op een kogel door de lucht vloog. 

¹ Dat is in het jaar 40 voor het begin van de christelijke jaartelling

Vogels vielen dood uit de lucht

De moeder van al het leven²

1.
De onderwereld was in de oudheid de plaats waar je heen ging na je dood.
De ingang van de onderwereld lag bij de Romeinse badplaats Hieropolis.¹
Rond de ingang was een tribune gebouwd. Toeschouwers konden daar zien hoe offerdieren stierven door het inademen van de dodelijke damp die uit de onderwereld kwam.
De offerdierenwerden bij de ingang gebracht door priesters van de godin Cybele.
Zij was de moeder van al het leven.
Zij werd in het voorjaar vereerd met gekke feesten.
Om priester van Cybele te worden moest een man zich castreren.
De plek waar hij z'n ballen neergooide was een gezegende plek.
De dodelijke damp uit de onderwereld werd de adem van Hades genoemd of de adem van Cerberus.
Hades was de god van de onderwereld en Cerberus was zijn waakhond.  

2.
Na de val en het verval van het Romeinse Rijk lag de ingang van de onderwereld vele eeuwen verborgen achter een christelijke muur.
Negen jaar geleden vonden Italiaanse archeologen de ingang van de onderwereld terug.
Ze zagen dat bij de muur vogels dood neervielen uit de lucht. 
Onderzoek wees uit dat dit kwam door een zeer hoge concentratie kooldioxide.
De adem van Hades was CO₂!
Het ontsnapt daar uit de aarde.
De concentratie is zo sterk dat een mens of een stier binnen een minuut gedood wordt. Een vogel houdt het geen seconde vol.
Nog even en de hele wereld is Hieropolis geworden!  

3.
Zou er ook ergens een Daaropolis zijn, vroeg ik me af?
En zo ja, waaro?

¹ De stad wordt Hierapolis of Hiërapolis genoemd, maar op antieke bronzen munten uit de stad staat
  Hieropolis, en zo schrijft Mary Beard het ook. Hieropolis lag in wat nu Turkije heet.
² Zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Cybele_(mythologie)

De stier is het symbool van Italië

De stier neemt de wolf op de horens

Ik kocht een pak risotto uit Noord-Italië. Erop stond een afbeelding van een stier.
Hoe was de stier op het pak Italiaanse risotto terecht gekomen? De stier is toch het symbool van Spanje?
Ik heb niet actief naar het antwoord op deze vraag gezocht.
Daarvoor was de kwestie te onbelangrijk in verhouding tot de kostbaarheid van mijn tijd.
Hier is het antwoord dat me in de schoot werd geworpen: de stier is oorspronkelijk het symbool van Italië!
Ik heb dit toevallig gelezen in Mary Beard's boek S.P.Q.R
Mary Beard schrijft: "De Italiërs leken een staat zonder Rome te willen stichten onder de naam Italia, met als hoofdstad een stad die tot Italica zou worden omgedoopt. Ze stempelden het woord Itali (Italiërs) in hun loden kogels en sloegen munten met de afbeelding van een stier die een wolf op de horens neemt. De stier was het symbool van Italië en de wolf het symbool van Rome."
Opstandige risotto!

¹ Dat is in het jaar 91 voor het begin van de christelijke jaartelling

O ja, dat is waar ook

Christus steekt de schoonmoeder van Petrus
aan met zijn gezondheid (Rembrandt)

Gezondheid is niet aanste-kelijk.
Het is nog nooit gebeurd dat een gezonde een zieke aanstak met zijn gezond-heid, bijvoorbeeld door hem op de wang te kussen, een hand te geven, te strelen of te aaien. 
Maar een oude Italiaanse dame wees me erop dat de gezondheid van Jezus wél aanstekelijk was. Zieken werden gezond wanneer ze door hem werden aangeraakt.
"O ja," zei ik beleefd, "dat is waar ook, mi dispiace."¹

¹ "Neem me niet kwalijk."

Wat zijn we er ziek van geweest

S.P.Q.R op een putdeksel

1.
Eergisteren was de langzaamste dag van m'n leven.
Ik had alle tijd om Mary Beards boek S.P.Q.R. uit te lezen.
En ook om een groot deel van Honderd jaar eenzaam-heid van Gabriel García Márquez uit te lezen.
En om de voetbalwedstrijd Barcelona vs Atletico Madrid te zien (2-2).
En om een zeer bewerkelijke maaltijd voor zeventien personen te bereiden. 

2.
S.P.Q.R is de officiële naam van het Romeinse Rijk ten tijde van de Republiek. Het is de afkorting van Senatus Populusque Romanum, wat betekent: de senaat en het volk van Rome. De afkorting wordt in Italië nog steeds gebruikt (bijvoorbeeld op putdeksels). 
Ik schreef al eerder over het boek van Mary Beard.
Het is een meesterwerk van de terugtocht.
Het is bijna een omgekeerd boek.
Het brengt je geen kennis bij.
Het pakt je kennis af.
Wat je dacht te weten blijkt onwaarschijnlijk of ronduit onwaar.
Mary Beard is een zeer geleerde niet-weter.¹ 
Hier zijn enkele veel voorkomende formuleringen in het boek:
– Als dit waar is...;
– Niemand weet precies...;
– Het is onmogelijk om te weten...;
– De volgorde van de gebeurtenissen is niet te achterhalen...;
– Een betrouwbare reconstructie is absoluut onmogelijk...;
– Het is moeilijk een samenhangend beeld te schetsen...;
– We weten het niet... 

3.
Het is jammer dat het boek ophoudt waar de monotheïsme-infectie van de antieke beschaving begint.
Wat is Europa er ziek van geweest!
En wat heeft het lang geduurd!
Gelukkig is het einde nu in zicht (althans in Europa).
Het is maar te hopen dat het coronavirus minder lang blijft dan het monotheïsmevirus (er zou een virologie van het monotheïsme moeten worden geschreven).  

¹ Naar Nicolaus Cusanus' docta ignorantia.