Hij toonde haar: schitterende dorpen

Het vrijheidsbeeld in aanbouw in Parijs

Op 2 mei 1729 werd in de Duitse stad Stettin (nu een Poolse stad) een prinses geboren die al snel na haar geboorte Machiavelli begon te lezen en in 1762 op 33-jarige leeftijd tsarina van Rusland werd.
Dit was Catherina de Grote.
Voorzover we weten had ze twaalf jonge minnaars. Een van die minnaars was mogelijk een paard; een andere was Grigori Aleksandrovitsj Potjomkin. Hij was Catharina's favoriet en ze gaf hem veel onderscheidingen. Ze maakte hem bijvoorbeeld Ridder in de Orde van de Olifant, een zeer fraaie onderscheiding (maar niet zo fraai als Ridder in de Orde van de Miljoen Olifanten en de Witte Parasol). Ook maakte ze hem de baas over enkele uitgestrekte zuidelijke gebieden van haar onmetelijke Russische Rijk.
In 1789 ging ze eens een kijkje nemen in die gebieden.
Om indruk te maken voer Potjomkin met haar de rivier de Djnepr af in gouden schepen. Hij toonde haar schitterende, welvarende dorpen, die volgens een Duitse diplomaat allemaal nepdorpen waren, louter bestaande uit houten façades: de zogenaamde Potjomkindorpen, telkens opgetuigd vlak voordat de tsarina arriveerde en weer afgetuigd zodra ze was vertrokken.*
Moderne voorbeelden van Potjomkindorpen zijn het dorp Kijŏng-dong in Noord-Korea en het land Amerika.

*De Duitse diplomaat heeft het verhaal uit z'n duim gezogen, maar niettemin is het Potjomkindorp een begrip geworden. Het betekent: een situatie mooier voorstellen dan die is.