Wat heb je een mooie broek aan

Vlas (waar linnen van gemaakt wordt)

Eerder behandelde ik al eens het vraagstuk van het kosmopolitisme. Ik vroeg me af of kosmopolieten eigenlijk wel bestaan en ik besprak het kosmopolitische gerecht Dal Makhani. Vorige week kwam ik aan op het Centraal Station van Florence in Italië en ik herinnerde me weer de kosmopoliet die ik daar negenendertig jaar geleden in de prachtige hal meende te zien staan, toen ik met W. voor het eerst in mijn leven zonder vader en moeder op vakantie was. Hij verscheen weer voor mijn geestesoog, die kosmopoliet. Hij stond in het midden van de hal een sigaret te roken. Hij droeg een linnen pak, licht van kleur.

Linnen! Dat was me toen niet opgevallen.

Wat is het toch wonderlijk dat je sommige dingen pas in de herinnering waarneemt.

Ik voelde meteen dat ik dichterbij de oplossing van het kosmopolitische vraagstuk was gekomen. In een Florentijnse winkel paste ik een linnen broek, licht van kleur.

En ja hoor. Ik zag het meteen toen ik voor de spiegel ging staan. Daar stond een kosmopoliet!
Weer thuis, in i Paesi Bassi, zei iemand tegen me: "Wat heb je een mooie broek aan."
"Dank je," zei ik, "het is een kosmopolitische broek."

Hij heeft een groot hart

El corazon de Granada / Salvador Dalí

Iemand zei over N.: "Hij heeft een groot hart."

Iemand anders zei even later over N.: "Hij heeft een klein hartje."

Ze bedoelden alle twee hetzelfde.

Hieruit concludeer ik dat "een klein hartje" ongeveer hetzelfde betekent als "een groot hart".

Dit is deel 2 van mijn relativiteitstheorie van de verkleinwoordjes.

Marilyn Monroe kwam vaak een kwartiertje later

Marilyn Monroe (1926-1962)

Als iemand tegen mij zegt: "Ik ben een kwartiertje later," dan ga ik ervan uit dat het minstens een half uur gaat duren. Marilyn Monroe kwam vaak een kwartiertje later.

Maar als iemand tegen mij zegt: "Ik ben een kwartier later," dan ga ik ervan uit dat het een kwartier duurt, mogelijk korter.

Een kwartiertje duurt dus langer dan een kwartier.
Dit is deel 1 van mijn relativiteitstheorie van de verkleinwoordjes.

Waar ooit een stadsklok was

Amsterdamse stadsklok

Soms gaat een stadsklok kapot. Dan moet hij worden gerepareerd. Of er moet een nieuwe komen. Je zou denken: dat is niet moeilijk, het kan in één of twee dagen gepiept zijn. Maar zo is het niet. Het valt me op dat kapotte stadsklokken altijd lang in reparatie zijn, tot wel een half jaar of een jaar. Sommige klokken komen zelfs nooit meer terug. Waar ooit een stadsklok was, is dan opeens een leegte (lucht, wolken). Ik ben van plan hierover een brief te schrijven aan het hoofd van de afdeling stadsklokken van de gemeente Amsterdam. Niet om te klagen, maar om hem uit te nodigen eens van gedachten te wisselen over de uiteenlopende opvattingen over tijd en duur van burgers en overheid. Het hoofd klokken moet daar toch meer van weten, lijkt me.

Over tatoeages

Adolf Loos (1870-1933)

"De moderne mens die zich tatoeëert is een misdadiger
of een gedegenereerde. Er zijn gevangenissen waar tachtig procent van de gedetineerden tatoeages heeft. Getatoeëerden die niet in de gevangenis zitten zijn latente misdadigers of gedegenereerde aristocraten. Als een getatoeëerde in vrijheid sterft, dan is hij toevallig een paar jaar voordat hij een moord zal begaan gestorven."

Dit schreef de architect Adolf Loos in het pamflet Ornament und Verbrechen uit 1908.

Ik moest aan het pamflet denken toen ik woensdag de voetbalwedstrijd Barcelona-Bayern München zag.

Je kunt beter een eind gaan lopen

Wetenschappelijke bibliotheek van Opper-Lausitz
in de stad Görlitz in Duitsland (foto Ralf Roletschek)

Ik lees nog maar weinig boeken.
Ik ben uiterst selectief geworden.

Mensen die van boeken hun beroep hebben gemaakt moeten alles lezen.
Dat deed ik toen ik studeerde ook.
Ik had een boek nog niet uit of ik rende alweer naar de winkel om een nieuw boek te kopen.
In die periode kocht ik tweeduizend boeken en ik las ze allemaal, behalve Agrarkrisen und Agrarkonjunktur in Mitteleuropa von 13. bis zum 19. Jahrhundert van Wilhelm Abel.

Als ik niet was geboren met zo'n krachtig metabolisme, dan had ik die periode niet overleefd.
Nee hoor, zoveel lezen is niet goed voor de geestelijke gezondheid, zoals professor Nietzsche schreef in Ecce Homo.
Je kunt beter een berg gaan beklimmen.

Je zult misschien denken: waarom zou ik adviezen met betrekking tot mijn geestelijke gezondheid aannemen van een krankzinnige?

Prima, dan niet. Ik zal de laatste zijn om je te proberen te overtuigen, en al helemaal niet door het gebruik van argumenten. Om met de krankzinnig geworden professor te spreken: "Argumenten en redeneringen zijn uitgevonden door kwijnende naturen, door naturen in nood."
Cursivering door de professor zelf. 

Waar gaat Eeuwige Bouillon eigenlijk over?

Plankton

Eeuwige Bouillon is op weg naar het duizendste stukje in zes jaar.

S. Montag deed er twintig jaar over om duizend stukjes te schrijven, dus Eeuwige Bouillon is snel.

Geert Mak schreef over S. Montag: "Zijn kronieken in de NRC gaan over het plankton van de geschiedenis."

Het plankton van de geschiedenis – wat een mooie uitdrukking zeg.

Waar gaat Eeuwige Bouillon eigenlijk over, vraag ik me nu af.

Over nazi's

Meloenen

Een liefhebber van Surinaamse vrouwen met grote borsten heeft in de krant geschreven dat alle Hollanders racisten en nazi's zijn tot in de eeuwigheid.
Ik geloof dat ik de stelling van die liefhebber zo vrij genuanceerd weergeef.  

Das Glas bringt uns die neue Zeit

Paul Scheerbart (1863-1950)

Op 16 april was er een glasavond op de KNSM Sociëteit.

Het was niet eenvoudig om een citaat te vinden voor de uitnodiging.
Uiteindelijk vonden we: Das Glas bringt uns die neue Zeit.
Dit citaat is van Paul Scheerbart, een nogal wonderlijke Duitse kerel die heel zijn leven wijdde aan glas.
Hij werkte nauw samen met de architect Bruno Taut die ook helemaal niet vies was van, eh, glas.
En wat wil het toeval? 
Het huis waarin ik woon is ontworpen door Rudy Uytenhaak.
En die Rudy Uytenhaak is weer een bewonderaar van die Bruno Taut, die compagnon van Paul Scheerbart, die zei: "Das Glas bringt uns die neue Zeit"!

Over de perceptie van de werkelijkheid

Gras (van opzij)

Op de derde etage van ons appartementencomplex woont een jonge Ameri-kaanse professor met zijn gezin.
Op de tweede etage wonen wij.
Op de eerste etage woont een fysiotherapeute.
Op de begane grond woont een fotografe met haar kinderen.
En op zolder woont nog een filmmaakster. Zij is er nooit.
Het zijn geen luxe-appartementen, dat moet je beslist niet denken. We leven in de Verelendungsfase van het kapitalisme. Iedereen kan de eindjes maar net aan elkaar knopen.

De moeder van de fotografe op de begane grond zei dat het zinloos was om gras te zaaien op het binnenplaatsje van ons appartementencomplex. Er kwam geen zon op het binnenplaatsje, zei ze. Vroeger was ze lerares Frans op een middelbare school. Gras zou daar nooit kunnen groeien, zei ze ("L'herbe ne pourra jamais y pousser").
Ze is een aardige en verstandige moeder.
Ik heb het gras toch gezaaid, en het groeit!
Het grasperkje ziet er vooral weelderig uit als je plat op de grond gaat liggen en er van opzij tegenaan kijkt. Als je gewoon rechtop staat, dan ziet het er nogal armoedig uit. Waarmee maar weer eens duidelijk wordt aangetoond dat de perceptie van de werkelijkheid volledig afhankelijk is van het perspectief dat je kiest.

Waar eerst een zee was is nu vruchtbare grond

Bij elke tien euro die wij in de winkel van Albert Heijn besteedden kregen wij zaadjes van groenten cadeau.
Het duurde niet lang of wij hadden de verzameling zaadjes compleet.

Wij wonen op de tweede verdieping.
Wij hebben geen tuin.
Ons grondbezit zit in potten en pannen en een aquarium op het terras.

Wij hebben de zaadjes geplant in het aquarium en nu komen ze uit. Wij hebben geplant:
– basilicum;
– tijm;
– veldsla;
– wortelen;
– paprika;
– radijs.
Niet zo lang geleden zwom er nog een goudvis in het aquarium. Ze had een zee van ruimte tot haar beschikking.
Toch eindigde ze op haar zij.
Waar eerst een zee was, is nu vruchtbare landbouwgrond. Binnenkort gaan wij de groenten oogsten.

Ik ben de luitenant-kolonel van de Guardia Civil

"Ik ben de luitenant-kolonel van de Guardia Civil. En niemand spreekt mij tegen. Ik heb drie sterren en twintig kruisen. De kardinaal-aartsbisschop van Toledo met zijn vierentwintig purperen kwasten heeft mij gegroet. Ik ben de luitenant-kolonel van de Guardia Civil.
 

Federico García Lorca

Over schapen

"Kijk, een schaap. O nee, het is een soort, eh, koe."

Twee minuten zijn kort

De twee minuten komen er weer aan.
De twee minuten stilte bedoel ik.
Het Nationaal Comite 4 en 5 mei schrijft onder het kopje Wie herdenken we het volgende: "Op 4 mei herdenken we de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog."

Ik ben geen liefhebber van het nationalisme.
Twee minuten zijn kort.
Ze zijn zo voorbij.
Mijn verbeeldingskracht en mededogen zijn beperkt.
Ik ben graag de baas over mijn eigen stilte.

Ik ga mijn minuten wijden aan de jongen op deze foto, de 15-jarige Duitse soldaat Hans Georg Henke.
Zijn ouders waren omgekomen in de oorlog.
Om niet te sterven van de honger ging hij bij de Luftwaffe.
In 1945 werd hij krijgsgevangen genomen.
De Amerikaanse journalist John Florea fotografeerde hem in maart.

Vanavond is de Fight of the Century

Links Floyd en rechts Manny

Vanavond is in Las Vegas de zogenoemde Fight of the Century.
Het gevecht gaat tussen Manny Pacquiao en Floyd Mayweather.
Zij zijn beroepsboksers.
Manny Pacquiao is daarnaast ook politicus en acteur.
Hij speelde onder meer de rol van mislukte beerput-schoonmaker in een Filippijnse film.

Op een dag stond er een aquarium in de hal

De papiergroothandel Proost en Brandt is failliet.
Toen ik een student was heb ik bij Proost en Brandt gewerkt.
Het gebouw stond aan een pleinachtige straat midden in het centrum.
Die straat heette Rusland.
Op een dag stond er een aquarium in de hal.
In het aquarium zwom een kikvorsman.
Hij was onder water op wit papier aan het schrijven met een blauwe pen.
Het ging om een demonstratie van twee nieuwe uitvindingen: de onderwaterpen en het onderwaterpapier.
Niet veel later kwam de eerste pc op de markt.

Een ui is uiig tot in zijn kern

Rode uit

Hoe belangrijk vorm is blijkt wel hieruit, dat Z. (13) gesnipperde ui graag lust, maar in partjes gesneden ui vies vindt.

Er bestaat een mooi gedicht van Wislawa Szymborska over een ui. Zij schrijft: "Een ui is uiig tot in zijn kern".

En over het getal π (pi) schrijft Wislawa Szymborska: "Ach, de staart van een komeet, wat is die kort bij vergeleken het getal π, een muizenstaartje!"

Iedereen hield van hem

Everybody

"Iedereen hield van hem, van prinses Beatrix tot Theo Maassen."

Dit zei of schreef iemand over een Nederlandse filosoof die onlangs is overleden.
Wie zei of schreef het?

Ach, wat doe het er toe.
Dieper kun je een filosoof niet kwetsen.