Ik ben op de weg terug (de geuren van de wereld)

Ik ontdekte de aarde op de dag dat mijn vader erin werd begraven, op 9 maart 1993. 
Hoe benader je de aarde?
Wel, om te beginnen: via de neus!
Niets brengt je zo dicht bij de aarde als de neus! En daarom heb ik alle geuren van de wereld gekocht.¹
Ja, want ik behoor tot degenen die de aarde zoeken.
Ik ga mijn landingspoging op aarde wagen.
En de zon feller, en de velden geuriger, en de donder luider.
En het hart ruimer, en het verdriet bitterder, en de aarde raadselachtiger.
Ay! Ay ay!

¹ Dat wil zeggen, ik heb het prachtige boek De geuren van de wereld van Harold McGee gekocht (Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2021). Uit de inleiding (Gevoel voor de essentie): "Je smaak- en reukzin zijn moleculair; ze registreren de aanwezigheid van bepaalde moleculen in de lucht om je heen en in je mond, en geven die ontdekking door. Je gezichtsvermogen en gehoor staan hoger aangeschreven maar hebben minder direct contact met de dingen in de wereld: ze registreren alleen de licht- of lichtgolven die door de dingen in beweging worden gebracht. Je tastzin schept een direct maar weinig gedetailleerd contact met fysieke voorwerpen en materialen; je smaak en reuk kunnen de afzonderlijke moleculen veel beter onderscheiden. Smaak en reuk zijn je meest directe, intieme en specifieke ontmoeting met de moleculen die samen de wereld vormen."

Het Engels verovert het Nederlands lettergreep voor lettergreep

"Newbouw" / courtesy PdW / locatie Cruquiseiland A'dam

Over het voorjaar

Ik hoorde:

Wat was dat voor een vogeltje? Ik belde P. Hij weet wat van vogeltjes. Ik deed het vogeltje na door de telefoon:  

"Tu tu tu tu tu tu tu tu tu tu tu tu!" ¹

P. dacht dat het een pimpelmees was.²
Even verderop hoorde ik:

"Tiu tiu tiu tiu tiu. Tiu tiu tiu tiu tiu tiu tiu tiu ti!"
Het was beslist een ander vogeltje, maar het geluid had dezelfde beloftevolle en zeer gelukkig makende sfeer van het naderende voorjaar. Was dit ook een pimpelmees?
En klopt het dat de vogeltjes die deze geluiden maken – pimpelmezen? – vroege aankondigers zijn van het voorjaar? Of zijn ze het hele jaar door te horen, maar hoor ik ze alleen in het voorjaar? Is het soms voorjaar in mijn oor? 

¹ Het uitroepteken is uitgevonden door vogeltjes.
² Blue tit in het Engels (Blauwe tiet)

En vijgen uit de Provence en taartjes uit Kaloega

Zelfs het standbeeld van Potjomkin in
Odessa droomt nog van Catharina

1.
Catharina de Grote en Grigori Aleksandrovitsj Potjomkin waren geliefden.¹
Je kunt Rusland niet begrijpen zonder hun liefde. Evenmin kun je Oekraïne begrijpen zonder hun liefde. En de oorlog in Oekraïne is al helemaal onbegrijpelijk zonder hun liefde!
Oorlog en liefde.
Liefde en oorlog.²

2.
"Der Mensch ist was er isst," meende de filosoof Ludwig Feuerbach (en dit was ook de mening van professor Nietzsche).³
Hier is wat Potjomkin at: kaviaar uit de Kaspische Zee, gerookte gans uit Hamburg, komkommer uit Nizjni Novgorod, blank kalfsvlees uit Archangelsk, schapenbout uit Klein-Boechara, speenvarken uit Polen, ingemaakte vruchten uit Perzië, taartjes uit Kaloega, oesters uit de Oostzee, meloenen en sinaasappels uit China en vijgen uit de Provence. En Russische pasteitjes en sterletsoep bereid met jonge steur uit de Kaspische Zee. En pain doux de Savoie. En wijn van zijn eigen wijngaarden in Soedak op de Krim en wijn uit alle havens van Europa en de Griekse eilanden, de Kaap en de hellingen van de rivier de Don. Alsjeblieft.⁴

3.
En hier is een kort briefje van Catharina aan Potjomkin: "Lieveling, de tijd die ik met jou doorbreng is zo gelukkig (...). Mijn liefste vriend, ik hou zo veel van je. Je bent zo knap, zo schrander, zo vrolijk, zo gevat. Wanneer ik samen met jou ben, hecht ik geen belang aan de wereld. Ik ben nog nooit zo gelukkig geweest. Het lukt me gewoonweg niet om mijn gevoelens voor je verborgen te houden!"

¹ Ik las het boek Catharina de Grote & Potjomkin door Simon Sebag Montefiori (je kunt wel merken dat hij de zoon is van een bankier, want hij vertelt bij alles hoe duur het is).
² Potjomkins rijk, steden en veroveringen 1774-1791:

³ En zo is het, en daarom pleit ik voor een encyclopedie over de eetgewoonten van de "groten der aarde".
⁴ En hij hield ook van "simpele kost" (van radijsjes, koolraap, appels en knoflook). Overigens moet je de uitspraak van Ludwig Feuerbach niet te letterlijk nemen. Potjomkin was geen gerookte gans uit Hamburg en ook geen speenvarken uit Polen. Nee, hij was wat Catharina zei dat hij was (in haar briefjes): kozak, giaour, leeuw van de jungle, gouden tijger, gouden haan, wolf.

Over de film The Whale

Hoofdrolspeler in The Whale³ Brendan Fraser

Wat een gevoelloos businessmodel is toch de Amerikaanse samenleving. Samenleving is niet het juiste woord. Megastal is beter.¹
Eerst geld verdienen aan het vetmesten van de Amerikanen (voedselindustrie), daarna geld verdienen aan het toedienen van medicijnen en drugs aan de vetgemeste Amerikanen (farmaceutische industrie en drugshandel) en tenslotte geld verdienen aan het tonen van de ellende van de vetgemeste en vergiftigde Amerikanen (televisie-, film- en pornoindustrie).²

¹ Het geld heeft alle empathie verdreven uit Amerika (en ook alle trots). 
² Morbide obesitas is een epidemie in Amerika. Andere epidemieën zijn (onder meer): verslaving aan drugs, aan medicijnen, aan internet, aan wapens, aan geweld (zie Hollywood).
³ The Whale is een verfilming door Darren Aronofski van het toneelstuk The Whale door Samuel Hunter (2012) over een man met morbide obesitas oftewel over het mensonterende leven in megastal Amerika.