Toposynthese (anarchitectuur) voor J.

Parijs, Washington, Amsterdam, Antwerpen, Lang Poten, de lucht

Toposynthese (anarchitectuur) voor M. en Z.

Zutphen, Lissabon, Amsterdam

Mijn vrijdenkersgeest

Michail Zosjtsjenko (1894-1958)

Iemand heeft het volgende gezegd over mijn drie romans:
"Het zijn vrolijk-absurdistische, onorthodoxe romans in de vrijdenkersgeest van Michail Zosjtsjenko, Rámon Gómez de la Serna en Raymond Queneau."
Ik vat deze woorden op als een compliment.
Het is namelijk niet ondenkbaar dat ze als een compliment bedoeld zijn.
Aan de andere kant: ze kunnen ook als een belediging bedoeld zijn.
Het is dan wel een mislukte belediging, wat mij betreft. 
Hier is het begin van een verhaal van Michail Zosjtsjenko:
"Tegenwoordig, burgers, staan er in de volksrechtbanken steeds vaker medici terecht. De een zou een operatie verricht hebben met vuile handen, de ander heeft zijn bril van zijn neus in de darmen van een patiënt laten vallen en kan hem niet meer vinden, een derde heeft zijn lancet in de ingewanden verloren of heeft bij een dametje niet datgene weggesneden waar ze om had gevraagd."¹ 

¹ Uit het verhaal De medicus

Hotel Mundial is verlaten

1.
De mensen van de Algarve lijken moe, zelfs uitgeput.
Ze hebben niet eens genoeg energie gehad om volledig man of vrouw te worden. 
Ze zien eruit als vermoeide oude kinderen. 

2.
Een vanaf de Atlantische Oceaan  aanstormend leger van driest schuimende reuzengolven komt precies voor de voetjes van Z. tot stilstand en deinst vol ontzag terug.

3.
Hier noemen ze een bonbon een bombom.

4.
In het warenhuis heeft de tijd stilgestaan (in het warenhuis is het 1960).

5.
Hotel Mundial is verlaten.

6.
De zwervers van Lissabon gedragen zich opvallend kinderlijk.
Hoe ze zich schaamteloos uitrekken, zich krabben, en gapen als baby’s na een slaapje in de schaduw op het plein!

7.
Een blinde houdt zijn hand op en vraagt om geld.
Hij is niet blind, dat zie ik aan zijn manier van doen. Die is te trefzeker, te duidelijk, te gericht.
Toch geef ik hem een muntstuk, want ik hou van een goed toneelstukje.
Ook geef ik hem een knipoog.
Hij knipoogt terug.

8.
M. en Z. houden af en toe hun armpjes naast mijn arm om te zien wie er bruiner is geworden in de Portugese zon.

9.
Ik ben inmiddels ver voorbij de leeftijd waarop ik – volgens mijzelf als twintigjarige – rijk, beroemd en machtig had moeten zijn.

10.
In de International Herald Tribune staat een stuk over muren. 

11.
Wat een mooie oude stad is Lissabon.
Een stijgende en dalende stad.
Een stad van trappen.
Als je er rondloopt krijg je de indruk dat we onze vooruitgang aan onze domheid, onze stilstand aan onze intelligentie te danken hebben.

(Teruggevonden aantekeningen uit 2016)

Het is maar 50 meter naar Berlijn

Jean-Paul Sartre (1905-1980), jong

1.
Er bestaat een vrolijk-pornografische vorm van dyslexie die ik nog niet kende. In plaats van keurige, saaie of moeilijke woorden leest de vrolijk-pornografische dyslecticus obscene woorden. 

2.  
Aan het einde van bijna elke nacht wordt hij wakker met een groots plan. De slaap maakt plannen in zijn hoofd en laat ze bij hem achter zoals de zee voorwerpen achterlaat op het strand. Vervolgens gebeurt er niets. 

3.
Decennialang zag ik reclames op tv voorbijkomen voor een product dat Fixodent heet. Elke keer ontging me wat Fixodent was. Gisteravond ben ik er dan achter gekomen. Het is een lijm waarmee iemand zijn kunstgebit aan zijn kakement kan vastplakken. 

4.
Een tijd geleden schreef ik over de 16ᵉ eeuwse kabbalist Isaac Luria. Hij meende dat god, om ruimte te maken voor de wereld, een plek in zichzelf ontruimd had. Door deze vrijwillige ballingschap van god uit een deel van zichzelf was er, aldus Luria, een cirkelvormige lege ruimte in hem (god) ontstaan, die zich als het ware vulde met de wereld.
Maar nu lees ik bij Jean-Paul Sartre – de metafysicus van het gat – dat er na de dood van god "op de plaats die god altijd bezette een godvormig gat was ontstaan in de wereld."
Dat is precies omgekeerd!  

5.
Toen ik nog geen boeken schreef was ik Peter Bekkers. Toen ik boeken schreef werd ik Peter Wie. In plaats van wereldroem verwierf ik een verhevigd soort onbekendheid. Benieuwd hoe het straks zal gaan met m'n wijsgerige hoofdwerk Het Niets, het Ene, het Vele en Alles. 

6.
Zou er een verband bestaan tussen de soms oogverblindende schoonheid van Oosterse vrouwen en het al eeuwen lang dragen van gezichts-bedekkende kleding?
Ik bedoel, is het mogelijk dat ons zien een schoonheidsverminderend effect heeft?
En dat het allermooiste het ongeziene is? 

7.
Als je het stijgen van de oceaanspiegel door de klimaatverandering vreest en in een lager gelegen gebied zoals Nederland woont, neem dan eens contact op met mijn makelaardij Hogerop.
Het is maar 50 meter naar Berlijn! 

8.
De Dolce far Niente Academie is er zowel voor mensen die het nietsdoen als een triomf beschouwen, als voor mensen die het nietsdoen als een nederlaag beschouwen. 

9.
Aan het einde van zijn lezing over Mumbai kreeg de spreker een geschenk. Het geschenk was, aldus degene die het hem plechtig overhandigde, "een doos met een fles erin waar Mumbai op staat."²
Erg mooi oppervlaktekundig gezegd!

¹ Spreek uit: Peter Wíe?
² Mumbai is een merk gin

Olijfbomen zijn geen mensen

In Zuid-Italië lijden de olijfbomen onder een dodelijke bacterie.
De bacterie komt uit Amerika en wordt verspreid door een luidruchtige boomkrekel.
De bacterie veroorzaakt uitdroging van de bomen.
De Europese Unie heeft gezegd dat de zieke olijfbomen gerooid moeten worden, maar de eigenaren vinden dit moeilijk.
Een eigenaar die een grote tak van zijn oude olijfboom had afgezaagd zei: "Het is alsof ik mijn eigen arm eraf heb gezaagd."
Sommigen eigenaren geven hun zieke bomen medicijnen tegen uitdroging uit de apotheek in de grote stad. Maar medicijnen voor mensen helpen niet bij olijfbomen.

Over de moord op de advocaat

Vier lijntjes coke

Hier is wat de moord op de advocaat teweeg bracht bij de bestuurders van ons land.¹
De minister van justitie moest huilen.
De hoofdofficier van het Openbaar Ministerie moest het een plek geven.
De deken van advocaten sprak over de moordenaars de historische woorden: "Dit zijn nietsontziende lieden." 
Het lijkt of onze bestuurders slapen.
Het lijkt of zij slaapwandelaars zijn.

¹ De moord op de advocaat Derk Wiersum bedoel ik

Misschien moet er een insect naar de familie vernoemd worden

Mortimer Sackler roos

Eerder schreef ik al over de familie Sackler.
Dit is een familie die veel Amerikanen heeft gedood met de pijnstiller Oxycontin. 
Met de opbrengst van het dodelijke middel bedreef de familie filantropie – een sinister dieptepunt in de geschiedenis van marketing, kapitalisme en farmacie.
Het bedrijf van de familie (Purdue Pharma) is nu door steden, ziekenhuizen, vakbonden en indianenstammen aangeklaagd en veroordeeld tot miljarden dollars boete.
Als straks de naam Sackler van alle bibliotheken, universiteiten, musea en concertzalen is verwijderd en de roze roos hernoemd is, moet er misschien een insect naar de familie vernoemd worden. Een insect dat het slachtoffer eerst verdooft, daarna het geld eruit zuigt, en tenslotte doodt. Hoewel dat mogelijk onverdiend is voor het insect.
En zo zie je maar weer, hoe lastig alles is. Als ik een Amerikaan was, dan ging ik bij de komende presidentsverkiezingen stemmen op Elizabeth Warren. Het is niet ondenkbaar dat de pijn van de Amerikanen bij haar eindelijk begint met stoppen.

https://elizabethwarren.com/
https://www.newyorker.com/magazine/2017/10/30/the-family-that-built-an-empire-of-pain

Uit de serie Koraal

De grond was zacht

Aan alles was gedacht

We reden met de auto naar het bos, het was dertig kilometer rijden.
We parkeerden de auto aan de rand van het bos in het gras.
Het was er stil.
Geen blaadje ritselde.
Ook geen geritsel van dieren.
Geen geur van rotting of bloei.
Het leek meer een bostentoonstelling dan een bos. Bomen, gras, varens, paadjes, aan alles was gedacht. Er was zelfs een meer, er stond een hek omheen.
Op sommige bomen was een bordje gespijkerd: fagus sylvatica, quercus.
De grond was zacht en af en toe kraakte er een takje onder onze voeten.
Geen ree rende geschrokken weg, geen haas nam de benen.

Wat een grappige jongen

Daniil Medvedev

Ik zag de jonge Russische tennisser Daniil Medvedev (23) in de finale van de US Open.
Wat een grappige jongen zeg met zijn wapperende ledematen en zijn ijzeren wil.
Hij deed me denken aan Gustavo Kuerten, de Braziliaanse tennisser met het wiebelende hoofd.
Maar anders dan Gustavo Kuerten heeft Medvedev iets onberekenbaars in zijn karakter, dat zie je aan zijn grijns.
Medvedev is 1 meter 96 lang. Een hele lengte voor een tennisser. Hij is geen groot stilist, geen fanaticus van de sport en geen tennismachine. Maar hij is ook geen Russische fatalist!
Hij is een wapperende en wiebelende rommelaar en frommelaar.
Je vraagt je soms af hoe hij de bal over het net krijgt (het is zijn ijzeren wil die de bal over het net krijgt). Ook lijkt hij op Edgar Allan Poe. En ook op Baudelaire. 

Een hele nieuwe psychologie zal moeten ontstaan

Individu (vorige eeuw)

"Het eerste individu moet nog geboren worden."
Dit schreef professor Nietzsche honderdvijf-entwintig jaar geleden.
Individu betekent: ondeelbaar, ongedeeld.
De grootste triomfen heeft het individu gevierd in de reclame (een erfgenaam van de Verlichting).
Buiten de reclamewereld is inmiddels het tijdperk losgebarsten van het dividu – van de deelbare, de delende, de gedeelde. Internet heeft het delen werkelijk groot gemaakt ("sharen").
Dividuen delen alles. Douchen, naar bed gaan, slapen, eten, leren, zich opmaken, ziek zijn, naar de film gaan, naar de tandarts gaan, naar de dokter gaan, zelfs naar de wc gaan.
Het territorium van de privacy is nog maar heel klein – een reservaat, goedbeschouwd. Ongeveer zoals in China, waar ze al wat langer weten dat het individu een illusie is (tenslotte is China een veel oudere beschaving dan de onze).
Het Rijk van de Privacy bereikte in het Westen zijn grootste omvang in de tweede helft van de vorige eeuw, toen de Illusie van het Individu op haar machtigst was. Dit was niet toevallig ook het Gouden Tijdperk van de Reclame.
Het nieuwe dividu kun je vergelijken met wat vroeger een "groepsmens" of "massamens" genoemd werd. Alleen: de vroegere groep of massa beroofde het vermeende individu van zijn vermeende individualiteit; de nieuwe groep of massa schenkt het dividu zijn dividualiteit. Dit is een grote verandering.
Een nieuwe psychologie zal moeten ontstaan.

De almachtige bevindt zich onder onze voeten

"Earthrise"

 In 1968 reisden drie astronauten (zes ogen) in de Apollo 8 naar de maan. Ze maakten een baan om de maan. Ze landden niet op de maan. Het was een verkenningsvlucht. Tijdens deze historische reis werd een grote ontdekking gedaan, een onverwachte ontdekking die niet voorzien was in het draaiboek van de NASA. Toen de drie astronauten van Apollo 8 namelijk achter de maan vandaan kwamen zagen ze – tot hun ontroering en verrukking – in het peilloze duister opeens de helderblauwe aarde tevoorschijn komen.
Op dat moment begon een nieuw tijdperk in de geschiedenis van de mens: het afscheid van de goden en de terugkeer naar de aarde. Als je het belang en de betekenis van alle ondernemingen van de NASA in één woord moet samenvatten, dan zou dat woord moeten zijn: de ontdekking van de aarde (a giant leap for mankind).
Jawel, de Almachtige bevindt zich onder onze voeten.

Over luiheid

Mijn definitie van luiheid: je alleen inspannen als er een beloning tegenover staat.

De maan boven ons huis, gisteravond

(Z 15, M 18, M 47, P 61)

Hoe voel je je?

De zoon van M. (61) zit in de gevangenis in een ander land.
Hij is jong en heeft iets gedaan wat niet mag (van de wet).
M. gaat regelmatig bij zijn zoon op bezoek. Dan praten ze.
De eerste keer dat hij op bezoek kwam in de gevangenis vroeg M. aan zijn zoon:
"Hoe voel je je?"
"Het klinkt misschien gek, papa," zei hij, "maar ik voel me bevrijd."

Frederik de Grote en Voltaire hielden van raadseltjes

De twee briefjes

Frederik de Grote en Voltaire speelden allebei een hoofdrol in het tijdperk van de Verlichting.
De Verlichting zei: Sapere aude!
Dit betekent: Heb de moed te weten!
Frederik de Grote en Voltaire hielden van raadseltjes.
Frederik de Grote was de koning van Pruisen en hiernaast zie je een briefje van hem aan Voltaire.
Voltaire was een filosoof en onder het briefje van de koning zie je wat hij terug schreef.

Het scheelde niet veel

Octavio Paz (1914-1998)

Ik ging biljarten met P.
Je kan met hem lachen.
P. krijgt les van R.
R. is werkelijk heel goed in biljarten. Hij maakt vijftig carambolen in één beurt.
P. leert veel van R, want R. is een goeie leraar die ook af en toe een mopje vertelt.
Op de terugweg van het biljartlokaal kwam ik bijna in botsing met een auto.
Het scheelde niet veel.
Toen ik thuis kwam wilde ik meteen bellen met de stichting Bijna-slachtofferhulp Nederland, maar ik besefte dat ik die nog niet heb opgericht.
Het is aanbevelenswaardig om met mensen op stap te gaan met wie je kunt lachen.
Lachen is een manier van geboren worden, zegt Octavio Paz.

De Groten der Aarde en hun Eetgewoonten

Jean Paul Sartre met een sigaret

Als iemand tegen me begint over een of andere beroemdheid, dan zoek ik altijd even op wat die beroemdheid zoal at en dronk en rookte en slikte.
Ik zoek dit op in De Groten der Aarde en hun Eet-gewoonten.¹
Vandaag begon iemand tegen me over de filosoof Jean-Paul Sartre.
Ik ging zoeken in De Groten der Aarde en hun Eetgewoonten.
Hier is wat Sartre dagelijks dronk en rookte en slikte.
"Twee pakjes sigaretten (Boyards). Talloze pijpen (met zware tabak).
Liters alcohol (wijn, bier, brandewijn, whisky). Tweehonderd milligram amfetaminen. Vijftien gram asperine. Verscheidene grammen barbituraten. Twee buisjes Corydrane (anabolen)."
En hier is wat hij dagelijks at.
"Zijn maaltijden waren erbarmelijk, zowel kwalitatief als kwantitatief: geen groente, geen fruit, geen vis, schelp- of schaaldieren, geen vlees behalve in bewerkte vorm (zoals een worst). Door zijn blindheid, zijn overgevoelige lippen, het ontbreken van tanden en de seniliteit die daar later nog bij kwam, eindigde het ermee dat Sartre tijdens maaltijden zijn gezicht met saus en voedsel bekliederde, waarbij hij met kracht elke hem aangeboden hulp weigerde."
Ook stonk hij, doordat hij zich soms wekenlang niet waste.
De Groten der Aarde en hun Eetgewoonten spreekt van een volslagen gebrek aan hygiëne.
Hij werd de man met de zwarte handschoenen genoemd omdat zijn ledematen tot aan zijn ellebogen zwart waren van het vuil.
Toch maar eens iets van hem lezen. 

¹ Encyclopedie die niet bestaat maar wel zou moeten bestaan.

De oleander maakt geen nieuwe knoppen meer

Oleander

De oleander heeft vanaf april onophoudelijk in bloei gestaan.
De ene lichting bloemen begon nog niet te verwelken of de volgende lichting barstte alweer uit de knoppen (net een branding).
Vandaag zag ik dat de oleander geen nieuwe knoppen meer maakt. 
De herfst is begonnen.

De vrouw met de perfecte boodschappen

Gisteren zag M. (18) in de supermarkt de vrouw met de perfecte boodschappen.
Om de perfecte boodschappen niet te vergeten, schreef M. ze thuis snel op een briefje.
Sushi.

Chips.

Melk.

Stokbrood.

Franse kaas.

Aioli.

Chocolade.

Komkommer.
Dit is het eerste boodschappenlijstje in de geschiedenis dat geschreven is na het doen van de boodschappen.

Hij vond geen pen

Uit mijn droom

Je moet nooit over dromen schrijven.
Vannacht droomde ik het volgende: een groot schrijver kon geen pen vinden om mee te schrijven.
Nu moet je niet denken dat deze schrijver al veel meesterwerken had geschreven toen hij opeens geen pen meer kon vinden.
Nee, hij kon vanaf het begin geen pen vinden.
Hij had nog nooit iets geschreven.
Hij zocht en zocht, hij reisde per schip de hele wereld over (het schip is het gangbare vervoermiddel in dromen).
Maar waar hij ook aan land kwam, waar hij ook zocht, hij vond geen pen.